یبوست چیست؟

یبوست زمانی اتفاق می افتد که حرکات روده شما کمتر از دفعات معمول می شود و دفع مدفوع دشوار می شود. این اتفاق اغلب به دلیل تغییر در رژیم غذایی یا روتین معمول، یا به دلیل دریافت ناکافی فیبر رخ می دهد. اگر درد شدید، خون در مدفوع یا یبوستی دارید که بیش از سه هفته طول کشیده است، باید با پزشک تماس بگیرید.

یبوست چیست؟

کمتر از سه مرتبه اجابت مزاج در هفته، از نظر فنی، یبوست تعریف می شود. اما تعداد دفعات دفع مدفوع در افراد مختلف بسیار متفاوت است. برخی از افراد چندین مرتبه در روز مدفوع می کنند در حالی که برخی دیگر فقط یک تا دو مرتبه در هفته مدفوع می کنند. الگوی اجابت مزاج شما هر چه باشد، برای شما منحصر به فرد و طبیعی است- تا زمانی که از الگوی خود خیلی دور نشوید.

صرف نظر از الگوی مدفوع شما، یک واقعیت مسلم است: هر چه زمان بیشتری از نیاز به مدفوع کردن بگذرد، دفع مدفوع دشوارتر می شود. سایر ویژگی های کلیدی که معمولاً یبوست را تعریف می کنند عبارتند از:

• مدفوع شما خشک و سفت است.
• حرکات روده شما دردناک هستند و دفع مدفوع شما دشوار است.
• شما احساس می کنید که روده های خود را به طور کامل تخلیه نکرده اید.

یبوست چقدر شایع است؟

اگر احساس یبوست دارید تنها نیستید. یبوست یکی از شایع ترین شکایات گوارشی است. در آمریکا حداقل 5/2 میلیون نفر در سال به دلیل یبوست به پزشک مراجعه می کنند.

یبوست

یبوست چگونه اتفاق می افتد؟

یبوست به این دلیل اتفاق می افتد که روده بزرگ آب زیادی از مدفوع شما جذب می کند. این اتفاق باعث خشک شدن مدفوع شما می شود و قوام آن را سخت می کند و بیرون راندن آن از بدن را دشوار می کند.

برای کمی پشتیبان گیری، همانطور که غذا به طور معمول در دستگاه گوارش شما حرکت می کند، روده شما به تدریج مواد مغذی را جذب می کند. غذای نیمه هضم شده (ضایعات) ای که از روده کوچک به روده بزرگ منتقل می شود، به مدفوع تبدیل می شود. روده بزرگ آب را از این مواد زائد جذب می کند که باعث جامدتر شدن آن می شود. اگر یبوست دارید، غذا ممکن است در دستگاه گوارش شما خیلی کند حرکت کند. این به روده بزرگ شما زمان بیشتری می دهد- زمان زیادی- برای جذب آب از مواد زائد می دهد. مدفوع خشک، سفت و سخت می شود و بیرون راندن آن دشوار می شود.

چه چیزی باعث بروز یبوست می شود؟

دلایل زیادی برای یبوست وجود دارند، از جمله عوامل سبک زندگی، داروها و شرایط پزشکی.

عوامل سبک زندگی

علل شایع سبک زندگی یبوست عبارتند از:

• نخوردن فیبر کافی
• ننوشیدن آب کافی (کم آبی)
• ورزش نکردن به اندازه کافی
• ایجاد تغییرات در برنامه معمول زندگی، مانند مسافرت یا غذا خوردن، یا رفتن به رختخواب در زمان های مختلف.
• مصرف مقادیر زیاد شیر یا پنیر.
• فشار.
• مقاومت در برابر میل به اجابت مزاج.

داروها

داروهایی که می توانند باعث یبوست شوند عبارتند از:

• داروهای ضد درد قوی، مانند مواد مخدر حاوی کدئین، اکسی کدون Oxycodone (Oxycontin) و هیدرومورفون Hydromorphone (Dilaudid)
• داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAID ها)، مانند ایبوپروفن ibuprofen (Advil و Motrin) ناپروکسن naproxen (Aleve).
• داروهای ضد افسردگی، از جمله مهارکننده های انتخابی بازجذب سروتونین (مانند فلوکستین Fluoxetine {Prozac}) یا ضد افسردگی های سه حلقه ای (مانند آمی تریپتیلین amitriptyline {Elavil})
• آنتی اسیدهای حاوی کلسیم یا آلومینیوم، مانند Tums.
• قرص آهن.
• داروهای آلرژی، مانند آنتی هیستامین ها (مانند دیفن هیدرامین diphenhydramin {Benadryl})
• برخی داروهای خاص فشار خون، از جمله مسدود کننده های کانال کلسیم مانند وراپامیل verapamil (Calan SR)، دیلتیازم diltiazem (Cardizem) و نیفدیپین nifedipine (Procardia) و مسدودکننده های بتا (مانند آتنولول atenolol {Tenormin})
• داروهای روانپزشکی، مانند کلوزاپین clozapine (Clozaril) و اولانزاپین olanzapine (Zyprexa).
• داروهای ضد تشنج مانند فنی توئین phenytoin و گاباپنتین Gabapentin.
• داروهای ضد تهوع، مانند اندانسترون ondansetron (Zofran).

بسیاری از داروها می توانند باعث یبوست شوند. در صورت داشتن هر گونه سؤال یا نگرانی، آن را با پزشک معالج یا داروساز خود مطرح کنید.

شرایط پزشکی

شرایط پزشکی و سلامتی که می توانند باعث یبوست شوند عبارتند از:

• بیماری های غدد درون ریز، مانند کم کاری غده تیروئید، دیابت، اورمی و هیپرکلسمی.
• سرطان روده بزرگ.
• سندرم روده تحریک پذیر (IBS).
• بیماری دیورتیکولار.
• اختلال عملکرد خروجی یبوست. این یک نقص در هماهنگی عضلات کف لگن شما است. این ماهیچه ها اندام های داخل لگن و پایین شکم شما را حمایت می کنند. آنها برای کمک به رهاسازی مدفوع نیاز هستند.
• سندرم مدفوع انسدادی. دلایل پیچیده یا غیر قابل توضیحی ممکن است مانع مدفوع کردن طبیعی شما شوند.
• انسداد شبه روده. گاهی اوقات، سیستم حرکتی در روده بزرگ شما می تواند به طور موقت فلج شود (مانند ایلئوس فلج paralytic ileus یا سندرم Ogilvie).
• اختلالات عصبی، از جمله آسیب نخاعی، مولتیپل اسکلروزیس، بیماری پارکینسون و سکته مغزی.
• سندرم روده تنبل. این زمانی است که روده بزرگ شما ضعیف منقبض می شود و مدفوع را نگه می دارد.
• انسداد روده.
• نقایص ساختاری در دستگاه گوارش شما (مانند فیستول، آترزی کولون، ولولوس، انواژیناسیون، مقعد بدون سوراخ یا بد چرخش).
• بیماری های چند عضوی مانند آمیلوئیدوز، لوپوس و اسکلرودرمی.
• بارداری.

یبوست

علائم یبوست چیست؟

علائم یبوست عبارتند از:

• شما کمتر از سه مرتبه در هفته اجابت مزاج دارید.
• مدفوع شما خشک، سفت و یا به صورت توده است.
• دفع مدفوع شما سخت یا دردناک است.
• معده درد یا گرفتگی دارید.
• احساس نفخ و حالت تهوع دارید.
• احساس می کنید که بعد از یک حرکت روده خود را به طور کامل تخلیه نکرده اید.

عوامل خطر یبوست چیست؟

افراد در هر سنی ممکن است گاه به گاه دچار یبوست شوند. اما برخی از عوامل خطر خاص باعث می شوند افراد به طور مداوم دچار یبوست شوند (“یبوست مزمن”). این عوامل عبارتند از:

• سن. افرادی که بالاتر از 65 سال سن دارند، اغلب کمتر فعال هستند، متابولیسم کندتری دارند و در طول دستگاه گوارش خود، نسبت به زمانی که جوان بودند، قدرت انقباض عضلانی کمتری دارند.
• مؤنث بودن در بدو تولد، بخصوص یبوست در طول دوران بارداری و بعد از زایمان. تغییرات در هورمون های شما ممکن است شما را بیشتر مستعد یبوست کند. جنین داخل رحم شما ممکن است روده های شما را منقبض کند و سرعت دفع مدفوع را کاهش دهد.
• به اندازه کافی غذاهای حاوی فیبر زیاد نخوردن. فیبر باعث می شود غذا در سیستم گوارش شما حرکت کند.
• مصرف داروهای خاص.
• ابتلا به برخی بیماری های عصبی (بیماری های مغز و نخاع) و گوارشی.

آیا یبوست می تواند باعث آسیب داخلی شود یا منجر به بروز سایر مشکلات برای سلامتی شود؟

اگر اجابت مزاج نرم و منظم نداشته باشید، چند عارضه ممکن است رخ دهند. برخی از عوارض عبارتند از:

• وریدهای متورم و ملتهب در رکتوم شما (بواسیر).
• پارگی مخاط مقعد در اثر تلاش مدفوع سفت شده برای عبور از آن (شقاق مقعد).
• عفونت در کیسه ها (دیورتیکول) که گاهی اوقات از دیواره روده بزرگ شما در نتیجه مدفوعی که به دام افتاده و عفونی شده است تشکیل می شود (دیورتیکولیت).
• انباشته شدن مدفوع بیش از حد در رکتوم و مقعد (نهفتگی مدفوع).
• آسیب به عضلات کف لگن شما در اثر فشار برای حرکت روده ها. از جمله موارد دیگر، این ماهیچه ها به کنترل مثانه شما کمک می کنند. زور زدن بیش از حد برای مدت طولانی ممکن است باعث نشت ادرار از مثانه شود (بی اختیاری استرسی ادرار).

آیا یبوست می تواند باعث ایجاد سموم در بدن و بروز بیماری شود؟

معمولاً اینطور نیست. گرچه زمانی که یبوست دارید روده بزرگ شما مدت بیشتری مدفوع را نگه می دارد و ممکن است احساس ناراحتی کنید، این یک ظرف قابل انبساط برای مواد زائد شما است. یک بیماری شدید در روده بزرگ شما لازم است تا دیواره ها سموم را به بدن شما نشت کنند (مگاکولون سمی).

یبوست

وقتی با پزشک معالج خود در مورد یبوست صحبت می کنم چه انتظاری باید داشته باشم؟

صحبت کردن با یک پزشک در مورد حرکات روده شما (یا کمبود آنها) ممکن است خوشایندترین موضوع نباشد. اما بدانید که پزشک شما در کنار شماست. آنها یک متخصص آموزش دیده هستند که تقریباً در مورد هر موضوع سلامتی که می توانید به آن فکر کنید با بیماران خود بحث کرده اند.

پزشک معالج شما با پرسیدن سؤالاتی در مورد سابقه پزشکی، حرکات روده، سبک زندگی و روتین های معمول شما شروع می کند.

سوابق پزشکی

این پرسش ها ممکن است شامل موارد زیر باشند:

• در حال حاضر و در گذشته چه بیماری ها یا شرایط سلامت داشته اید؟
• آیا اخیراً وزن کم یا اضافه کرده اید؟
• آیا قبلاً جراحی دستگاه گوارش داشته اید؟
• برای رفع یبوست یا سایر اختلالات چه داروها و مکمل هایی مصرف می کنید؟
• آیا کسی در خانواده شما یبوست یا بیماری های دستگاه گوارش یا سابقه سرطان روده بزرگ دارد؟
• آیا کولونوسکوپی انجام داده اید؟

سوابق حرکت روده

این پرسش ها ممکن است شامل موارد زیر باشند:

• هر چند وقت یک مرتبه اجابت مزاج دارید؟
• مدفوع شما چه شکلی است؟
• آیا متوجه خون یا رگه های قرمز در مدفوع خود شده اید؟
• آیا تا به حال بعد از اجابت مزاج، در کاسه توالت یا روی دستمال توالت خون دیده اید؟
• عادات و روتین های سبک زندگی شما چگونه اند؟
• در یک روز معمولی برای هر وعده غذایی چه می خورید؟
• چند مرتبه میوه و سبزیجات می خورید؟
• چقدر آب میخورید؟
• برنامه ورزشی شما چیست؟

پزشک معالج شما همچنین یک معاینه فیزیکی انجام می دهد که شامل بررسی علائم حیاتی شما (دما، نبض، فشار خون) است. آنها از گوشی پزشکی برای گوش دادن به صداهای شکم شما استفاده خواهند کرد. آنها همچنین شکم شما را برای بررسی درد، حساسیت، تورم و توده ها لمس می کنند.

توجه داشته باشید که پزشک معالج شما ممکن است معاینه رکتال را نیز انجام دهد. این یک معاینه انگشتی از داخل راست روده شما است. این یک بررسی سریع برای هر گونه جرم یا مشکلی است که با انگشت احساس می شود.

یبوست

چه آزمایش های آزمایشگاهی و سایر آزمایش های پزشکی ممکن است برای یافتن علت یبوست انجام شوند؟

پزشک معالج شما ممکن است دستور انجام هیچ آزمایشی را ندهد یا ممکن است دستور انجام انواع آزمایش ها و فرایندها را دهد. آزمایش ها به علائم، سابقه پزشکی و سلامت عمومی شما و اینکه آنها فکر می کنند علت آن چه باشد بستگی خواهد داشت. بیشتر اوقات، آزمایشات آزمایشگاهی اضافی برای تشخیص نیاز نیستند. با این حال، پزشک معالج شما ممکن است بر اساس علائم شما اقدامات بیشتری انجام دهد.

• آزمایشات آزمایشگاهی: آزمایش خون و آزمایش ادرار نشانه هایی از کم کاری تیروئید، کم خونی و دیابت را نشان می دهند. در نمونه مدفوع علائم عفونت، التهاب و سرطان بررسی می شوند.
• آزمایشات تصویربرداری: پزشک معالج شما ممکن است یک اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT)، تصویربرداری تشدید مغناطیسی (MRI)، یا سری دستگاه گوارش تحتانی را برای شناسایی سایر مشکلاتی دستور دهد که می توانند باعث یبوست شما شوند. اما معمولاً دستور انجام اینها داده نمی شود.
• کولونوسکوپی: پزشک معالج شما ممکن است کولونوسکوپی یا سیگموئیدوسکوپی را انجام دهد- مشاهده داخل روده بزرگ شما با یک اسکوپ. در طول این فرایند، آنها ممکن است نمونه کوچکی از بافت (بیوپسی) را برای آزمایش سرطان یا سایر مسائل بگیرند و هر گونه پولیپ را از بین ببرند.
• مطالعات ترانزیت کولورکتال: این آزمایش ها شامل مصرف دوز کمی از یک ماده رادیواکتیو، چه به شکل قرص یا در وعده غذایی، و سپس ردیابی میزان زمان و نحوه حرکت ماده در روده شما است.
• سایر آزمایش های عملکرد روده: ممکن است پزشک آزمایش هایی را تجویز کند که بررسی کنند مقعد و رکتوم شما چقدر خوب مدفوع را نگه داشته و آزاد می کنند. این آزمایش ها شامل نوع خاصی از تصاویر رادیوگرافی با اشعه ایکس (دفکوگرافی) هستند، که برای رد علل اختلال عملکرد خروجی یبوست و قرار دادن یک بالون کوچک در راست روده (تست دفع بالون و مانومتری آنورکتال) انجام می شوند.

یبوست چگونه درمان می شود؟

شما می توانید اکثر موارد یبوست خفیف تا متوسط ​​را در منزل مدیریت کنید. مراقبت از خود، با تهیه فهرستی از آنچه می خورید و می نوشید، و سپس ایجاد تغییرات آغاز می شود.

برخی از توصیه ها برای تسکین فوری یبوست در خانه عبارتند از:

• در روز دو تا چهار لیوان آب اضافی بنوشید. از نوشیدنی های حاوی کافئین و الکل خودداری کنید زیرا می توانند باعث کم آبی بدن شوند. همچنین از مصرف آبمیوه و نوشیدنی های شیرین پرهیز کنید.
• از گوشت های فرآوری شده، غذاهای سرخ شده و کربوهیدرات های تصفیه شده مانند نان سفید، پاستا و سیب زمینی خودداری کنید. خوردن گوشت های بدون چربی مانند مرغ و محصولات لبنی کم چرب اشکالی ندارد.
• میوه ها، سبزیجات، غلات کامل و سایر غذاهای پر فیبر را به رژیم غذایی روزانه خود اضافه کنید. غذاهای پرچرب مانند گوشت، تخم مرغ و پنیر کمتر بخورید.
• آلو، غلات سبوس دار و سایر میوه های پر فیبر مانند پرتقال، آناناس، توت ها، انبه، آووکادو و پاپایا بخورید.
• یک دفتر خاطرات غذایی داشته باشید و غذاهایی که باعث یبوست شما می شوند را مشخص کنید.
• حرکت کنید- ورزش کنید.
• نحوه نشستن در توالت را بررسی کنید. بالا بردن پاها، تکیه دادن به عقب یا چمباتمه زدن ممکن است مدفوع را آسان تر کند.
• یک فیبر مکمل بدون نسخه را به رژیم غذایی خود اضافه کنید (مانند Metamucil، MiraLAX، Citrucel، یا Benefiber). بهتر است به آرامی با اینها شروع کنید.
• در صورت نیاز، یک نرم کننده مدفوع یا ملین بسیار ملایم بدون نسخه (مانند دوکوزات docusat) مصرف کنید. تنقیه روغن معدنی و ملین های محرک گزینه های دیگر هستند. انتخاب های ملین زیادی وجود دارند. از داروساز یا پزشک معالج خود برای انتخاب کمک بخواهید. بیشتر از دو هفته، بدون تماس با پزشک خود، از ملین ها استفاده نکنید. استفاده بیش از حد از ملین ها می تواند علائم شما را بدتر کند.
• در حالی که سعی می کنید روده های خود را حرکت دهید، تلفن یا سایر دستگاه های خود را مطالعه نکنید و از آنها استفاده نکنید.
• از خارج شدن با عجله از دسشویی اجتناب کنید. در نهایت، سیگنال از روده بزرگ به مغز شما را مسدود خواهد کرد تا آرام شود و مدفوع خارج شود.

یبوست

بررسی دارو و مکمل ها

علاوه بر روش های خود مراقبتی، پزشک معالج شما داروها و مکمل های شما را (در صورت مصرف) بررسی می کند. برخی از این محصولات می توانند باعث یبوست شوند. اگر چنین کنند، پزشک معالج شما ممکن است دوز را تغییر دهد، داروی شما را تعویض کند و یا از شما بخواهد که مصرف مکمل را متوقف کنید. هرگز قبل از صحبت با پزشک معالج خود، مصرف داروها یا مکمل های خود را متوقف نکنید.

نسخه داروی یبوست

چند داروی تجویزی برای درمان یبوست در دسترس هستند. از جمله:

• لوبیپروستون Lubiprostone (آمیتیزا Amitiza)
• پروکالوپراید Prucalopride (پروداک Prudac، موتگریتی Motegrity)
• پلکاناتیدPlecanatide (ترولانس Trulance)
• لاکتولوزLactulose (سفولاک Cephulac، کریستالوز Kristalose)
• کیناکلوتید Linaclotide (لینزس Linzess).

پزشک معالج شما دارویی را انتخاب می کند که بر اساس نتایج آزمایش های شما ممکن است بهترین عملکرد را داشته باشد.

عمل جراحی

برای درمان یبوست به ندرت جراحی نیاز است. اما اگر مشکل ساختاری در روده بزرگ شما باعث یبوست شود، ممکن است پزشک شما جراحی را توصیه کند. نمونه هایی از این مشکلات عبارتند از:

• انسداد در روده بزرگ (انسداد روده).
• تنگی در بخشی از روده (تنگی روده).
• پارگی در مقعد (شقاق مقعد).
• فرو ریختن بخشی از راست روده به داخل واژن (پرولپس رکتوم).

برخی از علل اختلال عملکرد خروجی یبوست ممکن است با جراحی درمان شوند. این گزینه بهتر است بعد از آزمایش مورد بحث قرار گیرد. همچنین اگر کولونوسکوپی سرطان در روده بزرگ، رکتوم یا مقعد را نشان دهد، ممکن است به جراحی نیاز داشته باشید.

چگونه از یبوست جلوگیری کنیم؟

از همان روش های خانگی که برای درمان یبوست استفاده می کردید، استفاده کنید تا از تبدیل شدن آن به یک مشکل مزمن جلوگیری کنید:

• یک رژیم غذایی متعادل حاوی فیبر فراوان داشته باشید. منابع خوب فیبر میوه ها، سبزیجات، حبوبات، نان ها و غلات کامل هستند. فیبر و آب به دفع مدفوع روده بزرگ کمک می کنند. بیشتر فیبر موجود در میوه ها در پوست آنها یافت می شود (مانند سیب). میوه هایی که دانه دارند را می توانید بخورید، مانند توت فرنگی، و بیشترین فیبر را دارند. سبوس منبع عالی فیبر نیز هست. غلات سبوس دار بخورید یا غلات سبوس دار را به غذاهای دیگر مانند سوپ و ماست اضافه کنید. افراد مبتلا به یبوست باید روزانه بین 18 تا 30 گرم فیبر بخورند.
• اگر به دیورتیکولیت مبتلا هستید، ممکن است به شما توصیه شود از مصرف میوه های حاوی دانه خودداری کنید.
• روزی هشت لیوان 8 اونس آب بنوشید. (توجه: شیر در برخی افراد باعث یبوست می شود.) مایعات حاوی کافئین مانند قهوه و نوشابه ها می توانند آب بدن شما را کم کنند. ممکن است لازم باشد تا زمانی که عادات روده شما به حالت عادی بازگردد، نوشیدن این محصولات را متوقف کنید.
• به طور منظم ورزش کنید. نیازی به زیاده روی نیست، حتی پیاده روی کمک زیادی می کند.
• از مکمل های غذایی مانند منیزیم برای یبوست استفاده کنید. (همه نباید منیزیم مصرف کنند. قبل از مصرف با پزشک خود مشورت کنید.)
• هنگامی که احساس می کنید روده های خود را حرکت دهید. منتظر نباشید.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

در صورت مواجه شدن با موارد زیر با پزشک معالج خود تماس بگیرید:

• یبوست مشکل جدیدی برای شما است.
• در مدفوع خود خون مشاهده می کنید.
• شما ناخواسته وزن کم می کنید
• با اجابت مزاج درد شدیدی دارید.
• یبوست شما بیشتر از سه هفته طول کشیده است.
• شما علائم اختلال عملکرد خروجی یبوست دارید.

یبوست

چه پرسش هایی باید از پزشک معالج خود بپرسیم؟

• چرا یبوست دارم؟
• برای تسکین فوری یبوست چه چیزی مصرف کنم؟
• چه درمان های خانگی برای یبوست را توصیه می کنید؟
• برای جلوگیری از یبوست چه بخورم یا بنوشم؟
• چگونه می توانم از یبوست جلوگیری کنم؟

حرف آخر ….

به خاطر داشته باشید، در مورد حرکات روده خود و هر گونه سؤال یا نگرانی که ممکن است داشته باشید، صریح و صادقانه با پزشک معالج خود صحبت کنید. مدفوع کردن کاری است که همه ما باید انجام دهیم. یبوست ممکن است یک وضعیت موقت، یک مشکل طولانی مدت یا نشانه ای از یک وضعیت جدی تر باشد. مراقب باشید. به پزشک معالج خود مراجعه کنید، بخصوص اگر متوجه تغییر در الگوی روده خود شده اید یا اگر زندگی شما توسط روده شما اداره می شود.