بیماری ها و مشکلات رکتوم و روده بزرگ

مشکلات شایع زیادی وجود دارند که روده بزرگ و رکتوم را تحت تاثیر قرار می دهد. این بیماری ها شامل سندرم روده تحریک پذیر، یبوست، بواسیر، شقاق مقعد، آبسه، کولیت، پولیپ و سرطان روده بزرگ هستند.

بسیاری از افراد در حرکت روده های خود مشکل دارند. چیزهای زیادی در ایجاد این مشکل نقش دارند، از جمله رژیم غذایی و سطح فعالیت. علل دیگر ناشناخته هستند.

ما در این مقاله به شرح برخی از مشکلات رایج روده خواهیم پرداخت.

آناتومی و فیزیولوژی

روده بزرگ از روده بزرگ (به طول 5 فوت) و رکتوم (به طول 8 اینچ) تشکیل شده است. (بسیاری اوقات رکتوم تحت عنوان منفذی نامیده می شود که از آن مدفوع بیرون می آید، اما در واقع آن مقعد است.) راست روده درست در بالای مقعد قرار دارد، و روده بزرگ به روده کوچک متصل است.

آناتومی روده بزرگ (کولون).

عملکرد اصلی روده بزرگ این است که 3 پیمانه مدفوع مایعی که هر روز دریافت می کند را پردازش کند و به مقدار قابل کنترلی مدفوع جامد آماده برای دفع تبدیل کند. رکتوم این فرآیند را هماهنگ می کند. به طور معمول، یک فرد می تواند روزانه تا 200 گرم مدفوع جامد دفع کند. با این حال، تفاوت های زیادی در مقدار مدفوع یک فرد سالم وجود دارد، و می تواند از 3 مرتبه در روز تا 3 مرتبه در هفته متغیر باشد.

مشکلات رکتوم و روده بزرگ

اختلالات عملکردی

اختلالات عملکردی شرایطی هستند که در آن روده طبیعی به نظر می رسد اما درست عمل نمی کند. اینها شایع ترین مشکلاتی هستند که روده بزرگ و رکتوم را تحت تأثیر قرار می دهند. علت مستقیم اغلب ناشناخته است.

یبوست

یبوست به عنوان مدفوع کوچک، سفت، سخت یا نادر تعریف می شود. یبوست ممکن است ناشی از:

• “مواد خوراکی زبر” (مانند سبوس) یا فیبر ناکافی در رژیم غذایی
• عدم نوشیدن مایعات کافی
• عادات بد، بخصوص به تأخیر انداختن استفاده از توالت
• مشکلات حرکتی در روده بزرگ، از جمله حرکت آهسته یا ناهماهنگ

فردی که یبوست دارد ممکن است در حین اجابت مزاج فشار بیاورد یا فقط مدفوع بسیار سفتی را دفع کند. دفع مدفوع سفت ممکن است منجر به بروز مشکلات مقعدی مانند شقاق (ترک های دردناک در پوشش بافت مقعد) یا هموروئید شود.

سندرم روده تحریک پذیر (کولون حساس؛ کولون اسپاستیک)

روده تحریک پذیر یا حساس وضعیتی است که در آن عضله روده بزرگ به شکل غیر طبیعی منقبض می شود (سفت می شود)، که ممکن است منجر به بروز مشکلات متعددی شود. برخی از بیماران اسهال دارند، برخی دیگر یبوست دارند و برخی دیگر به تناوب یبوست و اسهال دارند. انقباض غیرطبیعی می تواند منجر به ایجاد فشار بالایی شود که در روده بزرگ ایجاد می شود و باعث گرفتگی شکم، گاز، نفخ و گاهی اضطرار شدید (نیاز به دستشویی رفتن) می شود.

درمان شامل پرهیز از غذاهایی است که مشکلات را بدتر می کنند، متناسب کردن رژیم غذایی با علائم خاص، مدیریت استرس و استفاده از داروها می شود.

مشکلات رکتوم و روده بزرگ

اختلالات ساختاری

اختلالات ساختاری آنهایی هستند که در آن چیزی غیر طبیعی وجود دارد که ممکن است به برداشتن، تغییر یا ترمیم طی یک جراحی نیاز داشته باشد. اینها ممکن است شامل برداشتن بخشی از کولون برای دیورتیکولیت diverticulitis  یا سرطان باشد.

اختلالات مقعدی

هموروئید داخلی

هموروئیدهای داخلی عروق خونی طبیعی هستند که داخل دهانه مقعد را پوشش می دهند. ما با آنها متولد می شویم. تصور می شود که آنها مکانیسم تنظیم دقیقی باشند که این امکان را برای ما فراهم می کنند تا گاز را درون خود حفظ کنیم، و تا زمانی که از نظر اجتماعی قابل قبول نباشد از عبور آن اجتناب کنیم. هنگامی که هموروئیدهای داخلی در نتیجه زور زدن یا بارداری بزرگ می شوند، ممکن است تحریک شده و شروع به خونریزی کنند. گاهی اوقات، هموروئیدهای داخلی می توانند به اندازه ای بزرگ شوند که خارج از دهانه مقعد برآمده شوند.

هموروئیدها وریدهای متورم و ملتهب در اطراف مقعد یا پایین رکتوم هستند.

مراقبت های سنتی برای بواسیر داخلی عبارتند از بهبود عادات روده، استفاده از نوارهای الاستیک برای بازگرداندن بواسیر به داخل راست روده، یا برداشتن آنها با جراحی. دستگاه هایی که از امواج صوتی استفاده می کنند می توانند محل دقیق جریان خون بیش از حد در این عروق را کشف کنند و این امکان را برای پزشک فراهم می کنند که بویژه آن ناحیه را ببندد. درمان دیگر، هموروئیدکتومی منگنه ای stapled hemorrhoidectomy است، که در آن از ابزار خاصی برای بازگرداندن بافت هموروئید به داخل بدن و منگنه کردن آن در جای خود استفاده می شود.

هموروئید خارجی

هموروئیدهای خارجی سیاهرگ هایی هستند که در قسمت بیرونی مقعد، درست زیر پوست قرار دارند. آنها معمولاً باعث بوجود آمدن هیچ علامتی نمی شوند. گاهی اوقات ممکن است یک لخته خون ایجاد شود و بسیار دردناک باشد. اینها لخته های خون خطرناکی نیستند که بتوانند به اندام های دیگر بروند. بزرگترین نگرانی که آنها بوجود می آورند درد است. خیلی اوقات، این به صورت خود به خود بهتر خواهد شد. گاهی اوقات، لخته خون با بی حسی موضعی در مطب پزشک برداشته می شود.

شقاق مقعد

شقاق مقعدی، یک شکاف یا پارگی در پوشش مقعد است که پس از ضربه یا تروما ایجاد می شود. این می تواند در نتیجه سفت بودن مدفوع یا حتی اسهال رخ دهد.

شقاق مقعدی باعث خونریزی و درد شدید سوزش، بعد از اجابت مزاج می شود. درد ناشی از اسپاسم عضله اسفنکتر است، که با این پارگی در معرض هوا قرار می گیرد. درد ناشی از حرکات روده تحت عنوان احساس عبور از تیغ توصیف شده است.

شقاق نوعی مشکل مقعدی است که اغلب به اشتباه تشخیص داده می شود. آنها اغلب با هموروئید اشتباه گرفته می شوند.

شقاق ها اغلب خود به خود بهبود می یابند. اگر آنها بهبود پیدا نکنند، پزشک می تواند پماد یا دارویی را توصیه کند که درد را تسکین خواهد داد. در موارد خاص، اگر به دلیل اسپاسم بیش از حد اسفنکتر، پارگی بهبود نیابد، ممکن است جراحی توصیه شود.

شقاق مقعدی شکاف یا پارگی در پوشش مقعد است. آبسه پری آنال حفره ای از چرک است که ناشی از مسدود شدن غده مقعدی عفونی می باشد.

مشکلات رکتوم و روده بزرگ

آبسه پری آنال (دور مقعدی)

ناحیه مقعد دارای غدد ریز در قسمت داخلی مقعد است که باز می شوند و احتمالاً به دفع مدفوع کمک می کنند. هنگامی که یکی از این غدد مسدود می شود، ممکن است عفونت ایجاد شود و ممکن است آبسه (یک پاکت چرکی) بوجود بیاید. درمان شامل تخلیه آبسه، معمولاً تحت بی حسی موضعی در مطب پزشک است.

فیستول در آنو fistula-in-ano

در حدود 50 درصد موارد بعد از تخلیه آبسه پری آنال، یک تونل از غده داخل مقعد به پوست اطراف مقعد ایجاد می شود. این فیستول در آنو نامیده می شود. فیستول ها مایع مخاطی را روی پوست و خون تخلیه می کنند. آنها به ندرت خود به خود بهبود می یابند و معمولاً به جراحی نیاز دارند.

سایر عفونت های پری آنال

در ناحیه بین ناحیه مقعد و دنبالچه، یک تار مو می تواند به زیر سطح فرو رود و باعث بروز عفونتی به نام بیماری پیلونیدال pilonidal شود. این بیماری ممکن است به صورت یک آبسه در این ناحیه، درست زیر دنبالچه، یا به صورت منافذ کوچک تخلیه کننده ظاهر شود. معمولاً برای درمان این مشکل جراحی نیاز است.

عفونت هایی که با مقاربت منتقل می شوند (STI ها) که می توانند روی مقعد تأثیر بگذارند عبارتند از تبخال، ایدز، کلامیدیا و سوزاک. زگیل های مقعدی زائده های کوچکی روی پوست مقعد هستند که شبیه گل کلم های صورتی ریز به نظر می رسند، و توسط ویروس (HPV) ایجاد می شوند.

اختلالات کولون و رکتوم

بیماری دیورتیکولار

دیورتیکول های کولون کیسه ها یا حفره های کوچکی در پوشش روده هستند که زمانی ایجاد می شوند که پوشش از طریق نقاط ضعیف در لایه های ماهیچه ای دیواره روده تحت فشار قرار می گیرد. آنها معمولاً در کولون سیگموئید ظاهر می شوند، جایی که روده بزرگ بیشترین فشار را اعمال می کند.

بیماری دیورتیکول در جوامع غربی بسیار شایع است و ممکن است به دلیل رژیم غذایی کم فیبر غربی باشد. دیورتیکول ها به ندرت باعث ایجاد علائم می شوند مگر اینکه یکی از کیسه ها مسدود و عفونی شود. این بیماری دیورتیکولیتdiverticulitis  نامیده می شود و در حدود 10 درصد از افراد مبتلا به دیورتیکول رخ می دهد. گاهی اوقات در این ناحیه خونریزی وجود دارد.

حدود نیمی از بیمارانی که عوارض دیورتیکول دارند، به جراحی نیاز خواهند داشت.

پولیپ و سرطان

امروزه، سرطان روده بزرگ و رکتوم یک مشکل عمده سلامت در بسیاری از کشورها است. این اتفاق زمانی رخ  می دهد که سلول های پوشش روده بزرگ به صورت کنترل نشده رشد کرده و تقسیم می شوند. عوامل زیادی در این از دست رفتن کنترل نقش دارند، از جمله محیط، رژیم غذایی و ژنتیک (آنچه از والدین خود به ارث می بریم).

نخستین ناهنجاری در روده در سرطان روده بزرگ، پولیپ است، زائده کوچکی که ممکن است شبیه قارچی باشد که از بافت پوششی روده بزرگ بیرون زده است. انواع مختلفی از پولیپ ها وجود دارند و همه آنها به سرطان تبدیل نمی شوند. با این حال، برداشتن این پولیپ ها قبل از ایجاد تغییرات شدید و رشد می تواند از پیشرفت سرطان جلوگیری کند.

پولیپ ها زائده های غیر طبیعی کوچکی هستند که از بافت پوشاننده روده بزرگ یا رکتوم بیرون می زنند.

هنگامی که سرطان ایجاد می شود، باید با جراحی برداشته شود. برای سرطان کولون یا رکتوم ممکن است شیمی درمانی توصیه شود. برخی از سرطان های خاص راست روده ممکن است به پرتو درمانی نیاز داشته باشند.

با درمان فوری و متخصص، اکثر افراد می توانند از سرطان روده بزرگ نجات یابند. گرچه افراد ممکن است نگران پوشیدن کیسه کولوستومی colostomy روی شکم برای جمع آوری مدفوع باشند، تعداد اندکی از افراد به کیسه کولوستومی دائمی نیاز دارند.

از آنجا که منشأ سرطان کولورکتال، پولیپ ها است، فرایند کولونوسکوپی با پیدا کردن و برداشتن پولیپ، می تواند از سرطان روده بزرگ جلوگیری کند. افرادی که بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ قرار دارند، افرادی هستند که در گذشته پولیپ یا سرطان داشته اند، یا افرادی هستند که سابقه خانوادگی سرطان کولورکتال دارند.

کولیت

کولیت گروهی از شرایط است که باعث التهاب روده بزرگ می شود.

کولیت التهاب پوشش یا مخاط داخلی روده بزرگ است.

انواع مختلفی از کولیت وجود دارد، از جمله:

• کولیت عفونی (به دلیل عفونتی که روده بزرگ را مورد حمله قرار می دهد)
• کولیت ایسکمیک (ناشی از نرسیدن خون کافی به روده بزرگ)
• کولیت پرتویی (پس از پرتو درمانی، معمولاً برای سرطان پروستات، رکتوم یا سرطان زنان)
• کولیت زخمی
• بیماری کرون

کولیت باعث اسهال، خونریزی مقعدی، گرفتگی شکم و فوریت (افزایش نیاز به دستشویی رفتن) می شود. درمان به تشخیص بستگی دارد، که با کولونوسکوپی و بیوپسی (برداشتن سلول ها یا بافت برای بررسی زیر میکروسکوپ) انجام می شود.

مشکلات رکتوم و روده بزرگ

خلاصه

با قرار گرفتن فوری تحت مراقبت های پزشکی می توان بسیاری از بیماری های روده بزرگ و راست روده را پیشگیری یا درمان کرد. افرادی که علائم هر یک از این شرایط را دارند باید با پزشک خود مشورت کنند.

مهم تر از همه، سرطان روده بزرگ یک بیماری قابل پیشگیری است. مهم ترین عامل خطر، داشتن یک عضو درجه یک از خانواده مبتلا به سرطان روده بزرگ است. زمانی که به ارزیابی (معمولا کولونوسکوپی) برای بررسی پولیپ نیاز دارید، از پزشک خود بپرسید. برای افراد بدون سابقه خانوادگی و بدون علائم، توصیه فعلی این است که همه باید اولین کولونوسکوپی خود را در سن 45 سالگی انجام دهند.