در این نوشته می خوانید:
امروزه در جوامع گوناگون، خطر ابتلا به سکته های مغزی و یا مرگ و میر در اثر سکته مغزی افزایش یافته است. در صورتی که تاکنون دچار سکته های قلبی یا مغزی شده اید به احتمال زیاد بیماری فشار خون بالا نیز داشته اید. پزشک شما ممکن است به شما گفته باشد که دلیل سکته شما فشار خون بالا بوده است. در واقع بزرگ ترین دلیل سکته های مغزی در بین افراد، بیماری فشار خون بالا است و بیش از نیمی از سکته های مغزی در اثر ابتلا به این بیماری رخ می دهند.
تحقیقات زیادی روی دلایل وقوع سکته های مغزی انجام گرفته و نتایج اصلی ترین دلیل وقوع سکته های مغزی را گرفتگی و انسداد عروق در اثر فشار خون و چربی خون بالا اعلام می کنند.
متخصصان بیان می‌کنند حدود ۸۰ درصد سکته‌های مغزی قابل پیش گیری هستند. بهترین راه برای جلوگیری از وقوع سکته های مغزی کنترل فشار خون افراد در محدوده سالم است. محدوده سالم فشار خون برای یک فرد بالغ کمتر از ۱۲۰ روی ۸۰ هست.
علت اصلی مرگ و میر و ناتوانی های طولانی مدت، وقوع سکته های مغزی است و بنابراین اهمیت کنترل فشار خون در محدوده سالم به خوبی مشخص خواهد شد.
در صورتی که فردی مبتلا به فشار خون بالا باشد، این فشار خون بالا به رگ های سرتاسر بدن می تواند آسیب برساند. به این صورت که موجب مسدود شدن و یا پارگی رگ ها می شود. عروق مغز بسیار نازک هستند و به همین دلیل در صورت ابتلا به فشار خون بالا، بیشترین خطر بروز سکته های مغزی هست.
خطر ابتلا به سکته مغزی با فشارخون بالا
فشار خون بالا در چه محدوده ای است؟
محدوده مناسب فشار خون برای افراد در سنین مختلف متفاوت است. علاوه بر این برای زنان و مردان نیز، محدوده فشار خون نرمال، تفاوت هایی دارد. اما به طور کلی اگر فشار خون شما به صورت مداوم ۱۳۰ روی ۸۰ و یا بالاتر باشد، می توان گفت شما دچار فشار خون بالا هستید. عدد فشار خون به طور طبیعی وابسته به فعالیت های روزانه و میزان استرسی که فرد در طول روز دارد، کم و زیاد می شود. بنابراین پزشک قبل از تشخیص بیماری فشار خون بالا ،بیمار را در شرایط مختلف و چندین بار در زمان های مختلف در طول شبانه روز، بررسی و معاینه می کند.
اعدادی که برای معرفی فشارخون استفاده می شوند، دو نوع هستند.
- فشار خون بالایی یا سیستولیک است که در هنگام ضربان قلب در رگ ها مشاهده می شود
- فشار خون پایینی یا دیاستولیک است که فشار بین ضربان های قلب در حالت استراحت قلب هست.
در صورتی که هر یک از اعداد سیستولیک و یا دیاستولیک بیش از حد نرمال باشد، بدین معنی است که قلب شما بیش از حد لازم خون را پمپاژ می کند. تحقیقات انجام گرفته تا کنون نشان می دهند که افرادی که فشار خون بالای سیستولیک یا دیاستولیک دارند، بیشتر در معرض ابتلا به سکته های مغزی قرار خواهند گرفت. همین امر اهمیت کنترل فشار خون در افراد مختلف در همه سنین را به خوبی نشان می دهد.
جدول فشار خون نرمال در سنین مختلف
مقدار فشار خون نرمال در افراد مختلف بر اساس مطالعات به صورت زیر تعیین شده است:
جدول فشار خون در سنین مختلف
جدول فشار خون نرمال برای کودکان
جدول فشار خون برای کودکان
چگونه فشار خون بالا باعث سکته های مغزی می شود
فشار خون بالا رگها و عروق شما را به صورت مداوم تحت فشار زیاد قرار می دهد. درست مانند لاستیک هایی که بیش از اندازه باد بشوند، فشار خون بالا به رگ های شما از داخل فشار زیادی وارد کرده و موجب آسیب رسیدن به دیواره های شریان می شود. همین امر موجب وقوع سکته های مغزی خواهد شد.
سکته های مغزی دو نوع اصلی دارند و فشار خون بالا احتمال وقوع هر دو نوع را افزایش می دهد.
خطر ابتلا به سکته مغزی با فشارخون بالا
در واقع سکته های مغزی هنگامی رخ می دهند که رگ های خونی مغز توسط یک لخته خون مسدود شود. در این حالت عروق دچار پارگی می شود. بنابراین بخشی از مغز دیگر خون و اکسیژن مورد نیاز خود را دریافت نکرده، می میرد. با توجه به اینکه مغز کنترل حرکت و افکار بدن را برعهده دارد، سکته های مغزی موجب آسیب رسیدن به کلیه اندام ها، قدرت تفکر و توانایی های حرکتی افراد خواهد شد.
نوعی از سکته های مغزی در اثر انسداد رگ های خونی رخ می دهند. تقریباً از هر ده مورد سکته مغزی، نه مورد به دلیل مسدود شدن رگ ها توسط لخته های خون اتفاق می افتد. پزشکان این نوع سکته مغزی را ایسکمیک می نامند. در اثر مسدود شدن رگ های خونی اکسیژن به سلول های مغزی نرسیده، این سلول ها در عرض چند دقیقه می میرند. لازم به ذکر است عموماً لخته های خون در سایر قسمتهای بدن ایجاد شده و سپس به مغز می رسند.
این لخته های خون بیشتر در اثر ابتلا به فشارخون بالا اتفاق می افتد زیرا موجب سرعت بخشیدن به تصلب شرایین می شود. شرایطی وجود دارد که موجب می شود رگ ها باریک شوند. در واقع چربی خون موجب گرفتگی و باریک شدن عروق و در نتیجه افزایش فشار خون افراد خواهد شد.
ایجاد لخته های خون در رگ ها بیشتر به دلیل فیبریلاسیون دهلیزی یا آفیب اتفاق می افتد که امری بسیار خطرناک است و احتمال وقوع سکته های مغزی را تا حدود ۵ برابر افزایش می دهد. اما خوشبختانه امروزه راه هایی برای درمان این بیماری وجود دارد.
اما گاهی اوقات سکته های مغزی در اثر خونریزی در بافت مغز یا اطراف آن رخ می دهد. به این نوع سکته ها، سکته های مغزی خونریزی دهنده گفته می شود که بسیار جدی تر و کشنده تر از سکته های مغزی در اثر لخته های خون هستند. در واقع فشار خون بالا در این حالت موجب پارگی یا ترکیدن رگ ها می شود.
برخی اوقات فشار خون بالا موجب ایجاد لخته های کوچک می شود که در این حالت یک حمله ایسکمیک گذرا رخ می دهد. در این حالت لخته خون کوچک ایجاد شده به صورت خود به خودی از بین می رود. اکثر افراد در این حالت بهبود می یابند اما این یک مسئله هشداردهنده است تا افراد نسبت به درمان خود ( درمان چربی خون یا فشار خون بالا) هر چه سریع تر اقدام کنند تا دچار سکته های مغزی نشوند.
خطر ابتلا به سکته مغزی با فشارخون بالا
آنچه شما می توانید برای جلوگیری از سکته های مغزی انجام دهید
در صورتی که بتوانید فشار خون خود را در محدوده مناسب کنترل کنید، می توانید احتمال بروز سکته مغزی را تقریباً به نصف کاهش بدهید. بهتر است در خصوص اینکه استفاده از دارو می تواند به شما در کاهش فشارخون کمک بکند یا خیر با پزشک متخصص خود صحبت نمایید. شما هم چنین می توانید اقداماتی به شرح زیر انجام دهید:
- مصرف کمتر غذاهای حاوی نمک، شکر و چربی های اشباع شده. لازم است دقت نمایید بیشتر چربی های اشباع شده از گوشت و مرغ هستند. علاوه بر این لازم است از مصرف چربی های ترانس بالا که عموماً در غذاهای فرآوری شده و غذاهای آماده که دارای مواد هیدروژنه هستند، موجود است، خودداری کنید. بهترین مواد غذایی برای کاهش فشار خون، مواد غذایی حاوی فیبر بالا، میوه ها و سبزیجاتی که دارای برگ هایی با رنگ سبز تیره هستند، است.
- وزن خود را به یک حد نرمال و سالم برسانید. در صورتی که در مقایسه با استخوان لگن، شکم بزرگی دارید، یکی از نشانه های داشتن چربی بیش از حد و ناسالم در بدن شما است. این چربی ها می توانند روی دیواره رگ های خونی بنشینند و رگ های خونی را باریک کرده و یا مسدود نمایند. لذا باید هرچه سریع تر رژیم غذایی خود را اصلاح کرده و در راستای کاهش وزن خود اقدام نمایید.
- از مصرف دخانیات از جمله سیگار جلوگیری کنید. در صورتی که تاکنون سیگار و یا سایر دخانیات را استعمال می کردید لازم است به شما توصیه کنیم که آن را ترک کنید. ترک دخانیات احتمال سکته های مغزی را تا حد زیادی کاهش می دهد.
- مصرف نوشیدنی های الکلی یکی دیگر از دلایل ابتلا به فشار خون بالاست. بنابراین توصیه می کنیم حتماً نوشابه های الکلی را کنار بگذارید.
- حتماً به صورت منظم فعالیت های ورزشی انجام دهید. انجام ۳۰ دقیقه ورزش هوازی مانند پیاده روی های سریع به صورت مداوم و ۵ بار در هفته خطر ابتلا به سکته های مغزی را تا حد زیادی کاهش می دهد.
- استرس و اضطراب را از خود دور کنید. تحقیقات نشان می‌دهند داشتن استرس و اضطراب مداوم سکته های مغزی و تیا را افزایش می‌دهد.
همانطور که اشاره شد، با توجه به اینکه سکته های مغزی تنها موجب آسیب رسیدن به یک بخش مغز نمی شود، بلکه ممکن است موجب آسیب های حرکتی، ناتوانی های جسمی، فراموشی و یا مرگ شود و مهمترین دلیل ابتلا به سکته های مغزی نیز فشار خون بالا است، انتخاب روش صحیح زندگی در راستای کنترل فشار خون در محدوده مناسب اهمیت بالایی می یابد. لذا به شما توصیه می کنیم از مصرف غذاهای چرب، شور و یا شیرین بیش از حد جلوگیری نمایید. مصرف سبزیجات و میوه ها را در سبد غذایی روزانه خود قرار داده به صورت منظم ورزش کنید و سعی کنید استرس و اضطراب را در طول روز به حداقل برسانید.
ثبت ديدگاه