در این نوشته می خوانید:
بیماری که بر اثر انتقال آلودگی یا خراب بودن مواد غذایی در انسان به وجود می آید را مسمومیت غذایی می نامیم. علائمی که در مسمومیت غذایی شایع می باشد حالت تهوع، استفراغ و اسهال است. اگر چه در زمان وقوع مسمومیت غذایی حسی ناخوشایند دارید، اما این امر غیر معمول نمی باشد. با توجه به منبع معتبر کنترل و پیشگیری از بیماری ها از هر 6 امریکایی 1 نفر به طور سالانه دچار مسمومیت غذایی می شود.
علائم مسمومیت غذایی
احتمال تشخیص درست نوع مسمومیت غذایی که به آن مبتلا هستید، همیشه قطعی نمی باشد. علائم مسمومیت غذایی و هم چنین مدت زمان ظهور علائم مسمومیت غذایی بستگی به عامل ابتلا کننده دارد و ممکن است در افراد متفاوت باشد. به طور معمول از 1 ساعت تا 28 ساعت طول می کشد تا علائم در بدن ظاهر شوند. موارد شایع در مسمومیت غذایی شامل حداقل سه مورد از موارد زیر می باشد:
- گرفتگی شکم
- اسهال
- استفراغ
- بی اشتهایی
- تب خفیف
- ضعف
- تهوع
- سر درد
علائم مسمومیت غذایی خطیر در بدن عبارتند از:
- تکرر ادرار به مدت بیش از سه روز
- تب بالاتر از 38.6 درجه سانتی گراد
- اختلال در بینایی و صحبت کردن
- علائم کم آبی شدید، کم آبی می تواند شامل خشکی دهان و دفع ادرار کم باشد
- ادرار خونین
در صورت مشاهده هریک از موارد ذکر شده، سریعا خود را به پزشک معالج برسانید.
عوامل مسمومیت غذایی کدامند؟
اکثر مسمومیت های غذایی به دلیل باکتری ها، ویروس ها و یا انگل ها رخ میدهد.
باکتری ها
از شایع ترین علل مسمومیت غذایی می توان به وجود باکتری ها اشاره کرد. وجود باکتری های خطرناکی همچون اشرشیاکلای، لیستریا و سالمونا در غذا می تواند اثرات خطرناکی در پی داشته باشد. بر اساس نتیجه ی تحقیقات مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری، سالمونلا اصلی ترین مقصر در مسمومیت های مزمن غذایی در ایالات متحده می باشد.
تخمین زده شده که در سال حدود یک میلیون از مسمومیت های غذایی بر اثر باکتری سالمونلا ثبت گردیده است. قریب به 20000 نفر آنان در بیمارستان ها بستری می شوند. کمپیلوباکتر و بوتونیوم دو باکتری هستند که کمتر شناخته شده اند، اما به شدت کشنده می باشند و در کمین جاخوش کردن، در مواد غذایی هستند.
انگل ها
اگرچه وجود انگل در غذا نیز خطراتی به همراه دارد، اما مسمومیت غذایی ناشی از ویروس ها به اندازه ی مسمومیت غذایی ناشی از باکتری ها خطرناک نیستند. توکسوپلاسما انگلی ست که در مسمومیت های غذایی مشاهده شده است. این انگل معمولا در جعبه های بستر گربه مشاهده می شود. انگل ها می توانند سال ها در سیستم گوارشی شما وقت بگذرانند و شما نتوانید آن ها را شناسایی کنید. با این حال وجود انگل در بدن کسانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند یا زنان باردار می تواند مشکلات جدی به وجود آورد.
ویروس ها
نوعی دیگر از مسمومیت غذایی توسط ویروس ها ایجاد می شود. نورو ویروس (ویروس نوراک) در سال حدود 19 میلیون از افراد را دچار مسمومیت غذایی می کند. این ویروس در موارد نادر می تواند سبب مرگ شود. ویروس ساپوویروس، روتا ویروس و آسترو ویروس علائم مشابهی ایجاد می کنند، اما کمتر در معرض دید و شناسایی قرار دارند. جالب است بدانید هپاتیت آ بر اثر غذای ویروسی شده به بدن منتقل می شود و ممکن است اثرات خطرناکی در پی داشته باشد.
غذا چگونه آلوده می شود؟
گرمایی که برای پخت و پز غذاها وجود دارد سبب از بین رفتن ویروس ها و عوامل بیماری زا قبل از سرو غذا می شود؛ بنابراین بهتر است غذاها را به صورت خام یا نیمه پخته میل نکنید. زیرا عدم طی کردن مراحل پخت باعث می شود عوامل بیماری زا در آن ماده غذایی از بین نرود.
مواد غذایی از جمله، گوشت، تخم مرغ و مواد لبنی بیشتر در معرض آلودگی قرار دارند. آب آلوده نیز می تواند سبب مسمومیت غذایی شود. فردی که قصد آشپزی یا خوردن غذایی را دارد باید دستانش را به درستی شست و شو دهد. زیرا سالم بودن غذا درکنار دستانی آلوده می تواند سبب مسمومیت غذایی شود.
تشخیص و درمان مسمومیت غذایی
با مراجعه به پزشک می توانید بر اساس علائم پیش رو علت مسمومیت را راحت تر تشخیص دهید. در مواردی نیاز به آزمایش خون و یا آزمایش مدفوع و آزمایش بر روی مواد غذایی خورده شده می باشد. با این کار دلیل مسمومیت راحت تر شناسایی می شود. در برخی موارد پزشک آزمایش ادرار تجویز می کند تا از عدم کم آبی در بدن شما مطمئن شود. برای درمان مسمومیت حاد نیاز به درمانی خاص ندارید و پس از گذشت زمانی معین ( حدود 3 الی 5 روز) با تغذیه ی مناسب برطرف می شود.
اما اگر مسمومیت مزمن باشد حتما نزد پزشک بروید تا به درمان راحت تر این بیماری کمک کنید. اگر دچار مسمومیت غذایی شدید بهتر است از نوشیدنی های ورزشی بنوشید. این کار باعث هیدراته شدن بدن شما می شود. آب میوه ها و هم چنین آب نارگیل می توانند کربوهیدرات از دست رفته را در بدن تان احیا کنند و از میزان خستگی و کوفتگی بدن شما بکاهند. در زمان مسمومیت غذایی بهتر است از خوردن مواد حاوی کافئین مثل چای و قهوه بپرهیزید.
شما می توانید دمنوش های گیاهی مثل بابونه، قاصدک و نعناع فلفلی را جایگزین نوشیدنی های کافئین دار کنید تا معده تان تحریک نشود و آرام گیرد. در بهترین حالت با رعایت تغذیه مناسب و استراحت در منزل پس از گذشت 3 الی 5 روز مشکل مسمومیت غذایی حل می شود. اما در بدترن حالت افراد باید در بیمارستان بستری شوند و تحت مراقبت پزشک قرار گیرند تا به طور کامل معالجه شوند.
رژیم غذایی
در هنگام مسمومیت غذایی خوردن چه خوراکی هایی مجاز و چه غذاهایی غیر مجاز می باشد؟
در زمان ابتلا به مسمومیت غذایی ممکن است در ابتدا دچار استفراغ و اسهال شوید. برای رفع اسهال و استفراغ در این دوره بهتر است از خوردن غذاهای سنگین و جامد خودداری کنید. در عوض غذاهای زود هضم و ساده که از چربی کمی برخوردارند را جایگزین کنید. غذاهای زود هضم و فاقد چربی شامل موارد ذیل می شود:
- بیسکوییت های شور
- ژلاتین
- موز
- برنج
- بلغور جو دوسر
- انواع سوپ ( سوپ مرغ بهترین گزینه است)
- سیب زمینی بی مزه و آب پز شده
- سبزیجات آب پز
- نان تست
- آب میوه های رقیق شده
- نوشیدنی های ورزشی از جمله ایزوتونیک
غذاهایی که در دوران مسمومیت غذایی نباید خورد شامل موارد زیر است:
- محصولات لبنی مخصوصا شیر و پنیرها
- غذاهای چرب و سرخ شده
- غذاهایی با محتوی قند بالا
- غذاهای تند و دارای ادویه زیاد
- نوشیدنی های کافئین دار
- الکل
- نیکوتین
ثبت ديدگاه