عفونت حاد دستگاه تنفسی فوقانی

در این مقاله قصد داریم شما را با علل ابتلا به عفونت حاد دستگاه تنفسی فوقانی، انواع آن و عواملی که موجب ابتلا به این بیماری می شوند، آشنا کرده علائم این بیماری را شرح داده و روش های تشخیص و پیشگیری و درمان را به شما معرفی کنیم.

عفونت حاد دستگاه تنفس فوقانی چیست

هر کسی که تا به حال دچار بیماری سرماخوردگی شدیدی شده باشد، نسبت به عفونت های حاد دستگاه تنفسی آگاهی دارد. به این عفونت ها، عفونت مسری دستگاه تنفسی فوقانی گفته می شود. دستگاه تنفسی فوقانی بدن انسان شامل بینی، گلو، حلق، حنجره و برونش می شود.

همانطور که پیش از این نیز به آن اشاره شد، سرماخوردگی یکی از شناخته ‌شده ‌ترین عفونت های حاد دستگاه تنفسی فوقانی محسوب می شود. انواع دیگری از عفونت های حاد دستگاه تنفسی فوقانی شامل سینوزیت، فارنژیت، اپی گلوتیت و برونشیت هستند. نکته حائز اهمیت آن است که توجه داشته باشید آنفولانزا چون یک بیماری سیستمیک است، در دسته عفونت های حاد دستگاه تنفسی فوقانی قرار نمی ‌گیرد.

دلایل ابتلا به عفونت حاد دستگاه تنفسی فوقانی

 شایع ترین دلیل ابتلا به این بیماری، ویروس ها و باکتری ها هستند. در پایین فهرستی از انواع ویروس ها و باکتری هایی که موجب عفونت حاد دستگاه تنفسی فوقانی می ‌شوند به شما ارائه خواهد شد.

ویروس هایی نظیر :

• رینوویروس
• آدنوویروس
• کوکساکی ویروس
• ویروس پارا آنفولانزا
• ویروس سینسیشال تنفسی
• ویروس متاپنومو نوع انسانی

 باکتری هایی نظیر :

• استرپتوکوک های بتا- همولیتیک گروه آ
• استرپتوکوک های بتا- همولیتیک گروه سی
• کورین باکتریوم دیفتری (عامل بیماری دیفتری)
• نیژریاگونوریئیا (عامل بیماری سوزاک)
• کلامیدیا پنومونیه ( عامل بیماری کلامیدیا)

عفونت دستگاه تنفسی فوقانی

انواع عفونت های حاد دستگاه تنفسی فوقانی

انواع عفونت های حاد دستگاه تنفسی فوقانی به قسمت هایی از دستگاه تنفسی فوقانی که بیشترین درگیری را با عفونت ها دارند، بستگی دارد. همانطور که پیش از این نیز بدان اشاره شد، علاوه بر سرماخوردگی انواع دیگری از عفونت‌ های حاد دستگاه تنفسی فوقانی وجود دارند که به شرح زیر هستند:

• سینوزیت: سینوزیت یک عفونت حاد دستگاه تنفسی فوقانی است که ناشی از التهاب سینوس ها است.
• اپی گلوتیت: این بیماری در اثر التهاب اپیگلوت که بخش فوقانی نای هست، اتفاق می ‌افتد. اپیگلوت بدن را در برابر ذرات خارجی که می توانند به ریه ها وارد شوند محافظت می کند. تورم اپیگلوت بسیار خطرناک است زیرا می‌ تواند جریان هوای ورودی به داخل نای را مسدود کرده و موجب خفگی بیمار شود.
• لارنژیت: لارنژیت یکی دیگر از عفونت‌ های حاد دستگاه تنفسی فوقانی است که در اثر التهاب حنجره رخ می دهد.
• برونشیت: یکی دیگر از عفونت های حاد دستگاه تنفسی فوقانی، التهاب لوله های برونش یا نایژه است و برونشیت نام دارد. لوله های برونش راست و چپ از نای منشعب شده به ریه های سمت راست و چپ می رسند.

عفونت دستگاه تنفسی فوقانی

چه افرادی بیشتر در معرض خطر ابتلا به عفونت های حاد دستگاه تنفسی قرار دارند؟

شایع ترین دلیل ابتلا به عفونت های حاد دستگاه تنفسی در ایالات متحده آمریکا، سرماخوردگی گزارش شده است. این عفونت های حاد دستگاه تنفسی فوقانی از طریق قطرات آیروسل و یا تماس مستقیم تن به تن از فرد بیمار به افراد دیگر منتقل می شود. در این حالت خطر ابتلای فرد سالم به بیماری های عفونی دستگاه تنفسی فوقانی افزایش می یابد.

هنگامی که فرد بیمار مبتلا به عفونت های حاد دستگاه تنفسی فوقانی بدون پوشاندن دهان خود سرفه یا عطسه کند، قطرات آب پراکنده شده از دهان و بینی وی که حاوی ویروس بوده است، در هوا پراکنده می ‌شود و موجب ابتلای سایرین به این بیماری خواهد شد.

علاوه بر این هنگامی که عده‌ای از افراد در یک فضای بسته و پر ازدحام در کنار هم قرار بگیرند، برای مثال افرادی که در بیمارستان‌ ها مشغول به کار هستند و یا کسانی که در موسسات آموزشی، مدارس و یا مراکز بهداشتی رفت و آمد دارند، به دلیل تماس نزدیک با فرد مبتلا می توانند به بیماری عفونت های حاد دستگاه تنفسی فوقانی مبتلا شوند.

توجه داشته باشید در حالی که دست شما آلوده به عفونت های دستگاه تنفسی فوقانی باشد و بینی یا چشم خود را لمس کنید، ترشحات آلوده وارد بینی و چشم شما شده، از طریق مخاط وارد بدن می شوند و شما را مبتلا می کنند. نکته حائز اهمیت دیگر آن است که ویروس هایی که دلیل ابتلا به عفونت های حاد دستگاه تنفسی فوقانی هستند، می توانند برای مدت طولانی روی اشیایی مانند دستگیره‌ های در، شیرهای آب و سایر سطوح زنده بمانند.

فصل های پاییز و زمستان، زمان اوج ابتلا به عفونت های حاد دستگاه تنفسی فوقانی در نظر گرفته می شود. فضای گرم داخل خانه و رطوبت کم موجب زنده ماندن بسیاری از ویروس ها و در نتیجه افزایش خطر ابتلا به عفونت های حاد دستگاه تنفسی فوقانی خواهد شد. توجه داشته باشید اگر سیستم ایمنی بدن شما ضعیف است، بیشتر در معرض ابتلا به بیماری عفونت های حاد دستگاه تنفسی فوقانی خواهید بود.

علائم بیماری عفونت حاد دستگاه تنفسی

آبریزش و گرفتگی بینی و سرفه و عطسه از علائم بارز عفونت حاد دستگاه تنفسی فوقانی هستند. این علائم ناشی از التهاب غشاهای مخاطی دستگاه تنفسی فوقانی است. به غیر از علائم گفته شده، علائمی مانند تب، احساس خستگی و سردرد و درد در ناحیه گلو و به خصوص هنگام بلعیدن غذا و خس خس سینه نیز می تواند نشان دهنده عفونت حاد دستگاه تنفسی فوقانی باشد.

روش های تشخیص عفونت حاد دستگاه تنفسی

پس از مشاهده علائم گفته شده در بالا، بیشتر افراد بیمار نسبت به مبتلا بودن به عفونت حاد دستگاه تنفسی فوقانی آگاهی دارند. گاهی اوقات ممکن است فرد بیمار برای تسکین علائم به پزشک مراجعه کند. در بیشتر مواقع پس از معاینه فیزیکی فرد بیمار و مشاهده سوابق پزشکی او می توان عفونت حاد دستگاه تنفسی فوقانی را به راحتی تشخیص داد، اما در برخی مواقع برای تشخیص این بیماری نیاز به انجام یک سری آزمایش هست. در ادامه برخی از آزمایش هایی که برای تشخیص عفونت حاد دستگاه تنفسی فوقانی از آن ها استفاده می ‌شود، به شما معرفی خواهد شد.

• سواب در ناحیه گلو: با استفاده از آنتی ژن های موجود در گلو می توان استرپ بتا همولیتیک گروه آ را به راحتی تشخیص داد.
• تصویر برداری افقی از ناحیه گردن با استفاده از اشعه ایکس: در صورتی که پزشک به ذات‌الریه مشکوک باشد این آزمایش را برای بیمار توصیه می کند.
• سی تی اسکن: از این نوع عکسبرداری بیشتر برای تشخیص سینوزیت استفاده می شود.

روش های درمان عفونت حاد دستگاه تنفسی

در بیشتر مواقع راهکارهایی برای تسکین علائم این بیماری به بیمار ارائه می ‌شود. گاهی اوقات برای کاهش علائم یا کوتاه شدن دوران بیماری از داروهای آرام بخش سرفه، داروهای خلط آور، ویتامین c و روی استفاده می شود. در برخی مواقع برای بهبود تنفس از داروهای ضد احتقان بینی نیز استفاده می کنند، اما ممکن است در صورت استفاده زیاد از این داروها، اثرگذاری آن ها کاهش یافته، مجدداً بیمار احساس گرفتگی بینی داشته باشد.

عفونت دستگاه تنفسی فوقانی

 بخور دادن و غرغره کردن با آب نمک برای تسکین عفونت های حاد دستگاه تنفسی فوقانی یک روش ایمن و بی خطر محسوب می شود. برای کاهش تب و درد نیز می توان از مسکن هایی مانند استامینوفن استفاده کرد.

راه های پیشگیری از ابتلا به عفونت حاد دستگاه تنفسی

بهترین راه برای جلوگیری از ابتلا به عفونت های حاد دستگاه تنفسی فوقانی، شستن مکرر دست‌ ها با آب و صابون است. این کار موجب می شود ویروس هایی که در سطوح مختلف قرار دارند و به دست انسان می ‌چسبند،  از بین رفته، از انتشار عفونت جلوگیری شود. علاوه بر این حتماً توجه داشته باشید از تماس نزدیک با افراد بیمار خودداری کرده و اشیایی که در معرض تماس با افراد بیمار بوده اند را ضد عفونی کنید.