همه چیز در مورد بیماری گریوز

شاید نام بیماری گریوز نسبت به دیگر بیماری ها برایتان نا آشناتر باشد و یا خیلی کم نام آن را شنیده باشید. این بیماری یکی از جمله بیماری های مهمی است که در افراد با غده تیروئید بیش فعال، ظهور می کند. در اصل، زمانی که تیروئید پر کار شخص به مقدار قابل توجهی هورمون ترشح کند، در نهایت می تواند گریوز را ایجاد نماید. در صورتی که بیماری گریوز را نمی شناسید و یا اطلاعات بسیار کمی درباره آن دارید، پیشنهاد می کنیم تا پایان این مطلب را با دقت مطالعه کنید. زیرا در این مقاله قصد داریم درباره مشخصات، علائم، عوارض و درمان های این بیماری به تفصیل صحبت نماییم.

بیماری گریوز از جمله بیماری هایی است که تنها بر اساس نظر پزشک می توان از بروز آن مطمئن شد و عمده علائم اولیه آن به صورت روحی و روانی بروز می کند. عوارض این بیماری نیز بسیار زیاد بوده و می توان با مشاهده اولین علائم مشکوک تا حدودی ابتلا به آن را حدس زد. در هر حال، با مشاهده هر نوع علامت مشکوک و در اولین فرصت به یک پزشک متخصص با تجربه و مطمئن مراجعه کنید تا بهترین برنامه درمانی را برای شما در سریع ترین زمان ممکن تنظیم نماید.

بیماری گریوز چه نوع بیماری است؟

بیماری گریوز که در اصطلاح لاتین به صورت Graves شناخته می شود، در اصل به صورت بروز نوعی اختلال در سیستم ایمنی تعریف می گردد. هنگامی که چنین اختلالی به وجود می آید، هورمون هایی که توسط غده تیروئید ترشح می شوند، با شدت بیشتری تولید شده و در نهایت اختلال تیروئید پر کار را ایجاد خواهند کرد. غیر از بیماری گریوز، ممکن است پر کاری تیروئید به هر دلیل دیگری نیز ایجاد گردد؛ اما بهتر است بدانید که گریوز یکی از رایج ترین و اصلی ترین عوامل به وجود آورنده تیروئید پر کار به شمار می آید.

نکته مهمی که در مورد ابتلا به بیماری گریوز وجود دارد این است که این بیماری در تمامی افراد می تواند به وجود آید. اما آنچه تا کنون از تحقیقات و بر اساس تجربه به دست آمده این است که افراد زیر چهل سال و بانوان برای درگیری با این بیماری بسیار مستعدتر از دیگر افراد به حساب می آیند.

همان طور که می دانید هورمون های ترشح شده از غده تیروئید نقش های اساسی در بدن ایفا کرده و بر نقاط مختلف و عملکرد بسیاری از ارگان های بدن تاثیرگذار هستند. بنابراین، به نظر می رسد که گریوز نشانه های متنوعی داشته باشد و تشخیص آن به دقت زیادی نیاز خواهد داشت.

بیماری گریوز را می توان با مصرف دارو، کنترل و مدیریت نمود. بر اساس آنچه درباره عامل به وجود آورنده آن گفته شد، اولین گام در برنامه درمانی آن استفاده از داروهایی است که قدرت ترشح هورمون های تیروئید را کاهش داده و علائمی که در اثر گریوز در بدن به وجود آمده است را تضعیف نمایند.

بیماری گریوز

مشاهده چه نشانه های ظاهری ابتلا به بیماری گریوز را اعلام می دارد؟

برخی علائم رایج در مورد ابتلا به بیماری گریوز وجود دارد که بروز آن ها تا حد زیادی می تواند وجود این بیماری را تصدیق نماید. در این قسمت به برخی از این نشانه ها اشاره می کنیم.

• وجود تنش، اضطراب و بداخلاقی های روزمره
• رعشه و لرزشی که در دستان یا انگشتان مشاهده می شود
• وجود احساس گرما
• سطح تعریق بدن فرد بالا رفته و لایه ای از رطوبت بر روی پوست وجود دارد
• ایجاد کاهش وزن بدون کوچکترین تغییر در رژیم غذایی معمول
• تغییر اندازه غده تیروئید و افزایش سایز آن (گواتر)
• ایجاد اختلال در چرخه قاعدگی در بانوان
• کاهش میل جنسی و ایجاد اختلال نعوذ در آقایان
• حرکات روده به صورت پی در پی
• ایجاد برآمدگی در چشم ها که به گریوز چشمی شناخته می شود
• احساس خستگی
• ایجاد اختلال در خواب
• احساس تپش قلب شدید و نامنظم شدن ضربان قلب
• قرمزی و ضخیم شدن پوست مخصوصا در قسمت های بالای ساق پا؛ این حالت را گریوز پوستی می نامند

معرفی انواع بیماری گریوز

بیماری گریوز در نقاط مختلفی از بدن می تواند علائم شدیدتری از خود نشان داده و آن ارگان یا عضو را درگیر نماید. برخی از انواع این ارگان ها که محل مستعدی برای بروز این بیماری هستند در ادامه معرفی می شوند.

بیماری گریوز

بیماری گریوزی که در چشم ها به وجود می آید (گریوز چشمی)

در برخی افرادی که به گریوز مبتلا می شوند، علائم و عوارض چشمی بسیار حادتر بروز می کند. این گونه افراد که معمولا آمار آن ها به چیزی حدود 30 درصد کل اشخاص مبتلا به گریوز می رسد، بیماری گریوز چشمی دارند. بر اساس توضیحات داده شده در قسمت های قبل، بیماری گریوز چشمی بر روی بافت های اطراف چشم اثر می گذارد و مشکلات ناشی از اختلال در سیستم عصبی و التهابات ناشی از بیماری گریوز در عضلات چشمی بارزتر هستند.

از برخی علائم ابتلا به گریوز چشمی می توان به احساس درد و وجود فشار در چشم ها، ایجاد حالت برآمدگی در چشم ها، حس فرو رفتن جسم خارجی مانند ریگ در چشم ها، جمع شدگی پلک ها و یا پف کردن آن ها، ایجاد التهاب در چشم ها و قرمز شدن آن ها، ایجاد دوبینی در فرد و یا حتی کاهش بینایی شخص و در نهایت حساسیت چشم ها به نور اشاره کرد.

گریوز پوستی

یکی دیگر از انواع مختلف بیماری گریوز، گریوز پوستی است. در این نوع گریوز، علائم به صورت ضخیم و قرمز شدن پوست ظاهر می شود. برخی نقاط مانند نواحی ساق پا وکمی بالاتر از آن این گونه علائم را به طور شدیدتری نشان می دهند. با این حال، بیماری گریوز پوستی حالتی از این بیماری است که کمتر از نوع دیگر آن رواج دارد.

بیماری گریوز

در چه مرحله ای برای تشخیص بیماری گریوز باید به پزشک مراجعه نمود؟

بر اساس آنچه در قسمت های قبلی توضیح داده شد، علائم و نشانه های بیماری گریوز مشخص بوده و می توانید با مشاهده آن ها احتمال ابتلا به این بیماری را در نظر داشته باشید. البته لازم است بدانید که علائم یاد شده در قسمت های قبل، می تواند به بیماری های دیگر نیز مرتبط باشد. با این حال، بهترین کار این است که با مشاهده اولین نشانه هایی که به این بیماری مربوط می شود با یک پزشک متخصص ملاقات کرده و تحت معاینه قرار بگیرید.

در صورت بروز برخی علائم خاص و حاد مانند کاهش یا از بین رفتن بینایی و یا تغییرات ضربان قلب (نامنظم و تند شدن) اولین کاری که باید انجام دهید این است که در سریع ترین حالت ممکن با اورژانس تماس بگیرید.

بیماری گریوز

چه عواملی منجر به بروز بیماری گریوز می شوند؟

در معرفی بیماری گریوز گفتیم که این بیماری در اثر بروز اختلال در عملکرد سیستم ایمنی بدن به وجود می آید. با اینکه هنوز به صورت دقیق مشخص نشده که بیماری گریوز به چه دلایلی به وجود می آید، اما در حال حاضر عدم کارایی صحیح در بخش مبارزه با بیماری های سیستم ایمنی، به عنوان مهم ترین علت شناخته می شود.

به طور کلی، وظیفه سیستم ایمنی در بدن ایجاد آنتی بادی هایی است که علیه عوامل بیماری زای مختلف مانند ویروس ها، باکتری ها، قارچ ها و هر گونه عامل خارجی عمل می کنند. حال اگر در عملکرد یکی از بخش های سیستم ایمنی اشکالی به وجود آید، ممکن است آنتی بادی مورد نیاز برای مقابله با یک بیماری ساخته نشده و بدن دچار ضعف ایمنی گردد. علی رغم اینکه علت اصلی گریوز مشخص نشده، اما در همین حد می توان ادعا کرد که در روال ایجاد این بیماری، آنتی بادی هایی برای مقابله با سلول های مربوط به غده هورمون ساز تیروئید، توسط سیستم ایمنی ساخته می شود.

غده تیروئید، یکی از مهم ترین غدد ترشح کننده هورمون در بدن به شمار می آید که عملکرد آن توسط غده هیپوفیز که در زیر مغز قرار گرفته است، کنترل و مدیریت می شود. در بدن شخصی که به گریوز مبتلا شده است نوعی آنتی بادی (TRAb) تولید می شود که عملکرد غده هیپوفیز را مورد هدف قرار داده و آن را کنترل می کند. این یعنی کنترل غده تیروئید توسط غده هیپوفیز با اختلال مواجه شده و به خوبی انجام نخواهد شد. در نتیجه غده تیروئید دچار بیش فعالی شده (پر کار می شود) و حجم زیادی از هورمون ها را تولید خواهد کرد که آسیب های بعدی را به بدن وارد می کند.

بیماری گریوز

علت بروز گریوز چشمی چیست؟

یکی از انواع گریوز که در قسمت های قبل آن را معرفی کردیم گریوز چشمی است. بافت ها و عضلاتی که در این نوع بیماری درگیر می شوند، مربوط به ناحیه اطراف چشم است و البته دلیل آن هنوز مشخص نیست. آنچه تا کنون بر اساس تحقیقات به دست آمده است نشان می دهد که کربوهیدرات ها به میزان مشخصی در بافت های اطراف چشم تجمع می کنند که البته هنوز دلیل این موضوع کشف نشده است.

با توجه به اینکه علت اصلی بروز گریوز چشمی به عملکرد سیستم ایمنی و تولید آنتی بادی های مختل کننده کارایی غده تیروئید مربوط می شود می توان گفت که در مورد بیماری گریوز چشمی آنتی بادی های تولید شده بر روی عضلات دور چشم اثر گذاشته و آن ها را دچار التهاب خواهند کرد.

علائم و نشانه های اینکه فرد می تواند به گریوز چشمی مبتلا شده باشد، ممکن است چند سال قبل یا بعد از حاد شدن و بروز بیماری پر کاری تیروئید نشان داده شود. آنچه بر اساس تجربه به دست آمده است نشان می دهد که بیماری گریوز چشمی در بسیاری از موارد با پر کار شدن غده تیروئید و یا مدتی پس از آن خود را نشان می دهد. بنابراین، بهتر است کسانی که به پر کاری تیروئید دچار می شوند، در مورد این موضوع و بروز نشانه ها با حساسیت بیشتری برخورد کنند. با این حال، هستند کسانی که حتی بدون ابتلا به پر کاری تیروئید، به گریوز چشمی مبتلا شده اند.

چه عواملی امکان ابتلا به بیماری گریوز را تشدید می کند؟

نکته ای که در مورد ابتلا به بیماری گریوز وجود دارد این است که هیچ استثنایی درباره افراد مختلف وجود نداشته و هر شخصی می تواند به این بیماری دچار گردد. با این حال، مانند هر بیماری دیگری وجود برخی عوامل می تواند بروز آن را اجتناب ناپذیر کرده و یا احتمال ابتلا به آن را بیشتر کند. برخی از عوامل را به طور خلاصه در ادامه توضیح می دهیم.

بیماری گریوز

وجود سابقه ابتلا به گریوز در خانواده

مانند بسیاری از بیماری ها که ژنتیک و یا سابقه خانوادگی در بروز آن نقش ویژه دارند، سابقه خانوادگی ابتلا به بیماری گریوز نیز به شدت می تواند احتمال ابتلا به آن را افزایش دهد. در حقیقت، اگر پدر یا مادر فرد ژن هایی داشته باشند که امکان ابتلا به گریوز را افزایش بدهد و این ژن ها به فرزند آن ها رسیده باشد، می تواند بروز بیماری گریوز را اجتناب ناپذیر کند.

نوع جنسیت شخص

پیش از این گفتیم که احتمال ابتلا به بیماری گریوز در بانوان خیلی بیشتر از آقایان است. بنابراین، گریوز از جمله بیماری هایی است که امکان ابتلا به آن تحت تاثیر جنسیت شخص قرار می گیرد.

سن شخص

بروز بیماری گریوز معمولا در سنین قبل از چهل سالگی است.

وجود اختلالات خود ایمنی دیگر در بدن فرد

برخی بیماری ها در اثر وجود اختلالات خود ایمنی در بدن به وجود می آیند. برای مثال، دیابت نوع یک و روماتیسم مفصلی از جمله این بیماری ها هستند. در افرادی که با این گونه بیماری ها دست و پنجه نرم کرده و سیستم ایمنی بدن آن ها دچار اختلال است، احتمال اینکه بیماری گریوز به وجود آید، بسیار بیشتر خواهد شد.

وجود استرس های عاطفی و یا جسمی

وجود استرس و تنش های عصبی از هر نوعی می تواند بدن را برای ابتلا به انواع مختلف بیماری مستعدتر کند. بیماری گریوز یکی از جمله بیماری هایی است که در اثر بروز استرس های عاطفی و یا جسمانی راحت تر به وجود می آید. مخصوصا اگر شخص در اثر وجود عوامل ژنتیکی، استعداد ابتلا به این بیماری را داشته باشد.

بارداری

بانوانی که باردار هستند و یا دوران بعد از زایمان خود را سپری می کنند باید همواره این مساله را در نظر داشته باشند که به شدت می توانند مستعد بروز بیماری گریوز شوند. این مساله در افرادی که از نظر ژنتیکی مستعد هستند، بسیار حادتر خواهد بود.

مصرف سیگار

مصرف مواد اعتیاد آوری که برای بدن ضرر دارند، احتمال ابتلا به گریوز را افزایش می دهد. سیگار یکی از جمله مواردی است که به مرور زمان سیستم ایمنی بدن را تضعیف کرده و باعث می شود تا فرد به شدت مستعد بیماری گریوز گردد. لازم است بدانید که رایج ترین نوع گریوز در افراد سیگاری، گریوز چشمی است.

بیماری گریوز

بیماری گریوز چه عوارضی می تواند برای شخص بیمار داشته باشد؟

گریوز یک بیماری مرتبط با سیستم ایمنی است که علاوه بر شرایط حادی که برای شخص به وجود می آورد، می تواند عوارض دیگری نیز برای قسمت های مختلف بدن داشته باشد. به منظور ارائه اطلاعات بیشتر به برخی از این عوارض در ادامه اشاره می کنیم.

ایجاد مشکلاتی برای زنان باردار

همان طور که اشاره شد، بانوان باردار می توانند به بیماری گریوز مبتلا شوند. ایجاد این بیماری در این دوران به واسطه حساسیت شرایط می تواند عوارض خطرناکی داشته باشد. به وجود آمدن اختلال عملکرد برای غده تیروئید جنین، رشد ضعیف جنین، ایجاد نارسایی های قلبی مادرزادی و پره اکلامپسی از جمله اثراتی است که بیماری گریوز می تواند بر جنین در حال رشد داشته باشد. به عنوان توضیح بیشتر درباره پره اکلامپسی باید گفت که این بیماری نوعی نارسایی مادرزادی است که منجر به علائم شدیدی مانند فشار خون بالا در بدن نوزاد می گردد.

بیماری گریوز در زنان باردار، در حالت حاد خود می تواند منجر به به دنیا آمدن زودتر از موعد جنین نارس شده و یا حتی خطر سقط جنین را در بر داشته باشد.

امکان ابتلا به بیماری های حاد قلبی

از جمله عوارض مهم بیماری گریوز می توان به ایجاد اختلال در عملکرد قلب اشاره نمود. همچنین، تغییر ساختار قلب و به وجود آمدن اختلال در نظم ضربان آن یکی از مهم ترین عوارض گریوز به شمار می رود. در اثر بیماری گریوز این امکان وجود دارد که قلب برای پمپاژ صحیح خون توانایی خود را از دست داده و نتواند به اندازه کافی خون را به اندام مختلف بدن برساند.

بیماری گریوز

بروز طوفان تیروئیدی

شاید در ابتدا عنوان طوفان کمی عجیب به نظر برسد. اما بهتر است بدانید که طوفان تیروئیدی نام حالتی بسیار خطرناک و گاها کشنده است که در بیماران مبتلا به گریوز می تواند دیده شود. بحران تیروتوکسیک یا پر کاری تیروئید تسریع شده از جمله نام هایی هستند که برای این نوع اختلال گذاشته شده اند. اگر پر کاری تیروئید دارید و از بروز این حالت واهمه دارید، بهتر است هر چه سریع تر برای درمان آن اقدام کنید تا احتمال بروز چنین حالتی را کاهش دهید. زیرا در حالتی که تیروئید بدون درمان رها شود بدون شک فرد مستعد حالت طوفان خواهد بود.

یکی از عوارضی که طوفان تیروئیدی در بدن به وجود می آورد این است که هورمون های ترشح شده توسط غده تیروئید به صورت ناگهانی دچار پیک شده و حجم زیادی از آن ها در بدن ترشح می گردد. نشانه هایی مانند تب، استفراغ، اسهال، تعریق بیش از حد، هذیان، تشنج، ایجاد ضعف شدید، افت بسیار شدید فشار خون، زردی رنگ پوست و چشم ها، ضربان نامنظم و غیرعادی قلب و در نهایت رفتن به حالت کما از جمله مواردی هستند که در اثر طوفان تیروئیدی در فرد به وجود می آیند. بنابراین، این حالت باید خیلی سریع و به صورت اورژانسی تحت کنترل و مهار شدن قرار گیرد.

شکنندگی استخوان ها

پوکی استخوان یکی از عوارض اجتناب ناپذیر پر کاری تیروئید به شمار می رود. در اصل، اگر بیماری پر کاری تیروئید خود را درمان نکنید، باید به مرور زمان منتظر بروز پوکی استخوان باشید که منجر به نرم شدن استخوان ها و ایجاد حالت شکنندگی در آن ها خواهد شد. حتما می دانید که مصرف مواد معدنی مانند کلسیم و ویتامین هایی نظیر ویتامین D می تواند تا حد زیادی به استخوان ها مقاومت بخشیده و آن ها را مستحکم کند.

اما در صورتی که هورمون های ترشح شده از غده تیروئید در بدن بیش از اندازه مورد نیاز بدن باشد، کلسیم نمی تواند به خوبی با بافت استخوانی ترکیب شده و جذب گردد. در نتیجه احتمال شکستگی استخوان مخصوصا در افراد با سنین بالا افزایش خواهد یافت.

بیماری گریوز

بیماری گریوز چگونه تشخیص داده می شود؟

بهتر است افراد به محض اینکه اولین نشانه های مربوط به بیماری گریوز را که در قسمت های قبل توضیح دادیم مشاهده کردند، به یک پزشک متخصص مراجعه کنند تا مراحل معاینه و درمان آن ها آغاز گردد. مراحل تشخیص بیماری به اختصار در ادامه توضیح داده می شود.

بررسی علائم و نشانه های ظاهری

معمولا یک پزشک متخصص با تجربه و ماهر در ابتدای کار بر اساس مشخصات ظاهری این بیماری و نشانه هایی که در اثر ابتلا به گریوز بروز می کند، بررسی های لازم را انجام می دهد. همان طور که قبلا اشاره کردیم، عوامل وراثتی و سابقه خانوادگی می توانند منشا بروز این بیماری باشند که پزشک در ابتدای کار وجود این سابقه را از بیمار جویا می شود. پس از معاینات اولیه لازم است که برخی آزمایش ها توسط پزشک تجویز شده و در اسرع وقت انجام پذیرد.

انجام آزمایش خون

انجام آزمایش خون و اندازه گیری نوعی هورمون ترشح شده از غده هیپوفیز تحت عنوان TSH کمک می کند تا پزشک تشخیص دهد آیا فرد به اختلالات عملکردی تیروئید دچار شده است یا خیر. هورمون های TSH در اصل وظیفه دارند تا هورمون های ترشح شده توسط غده تیروئید را تحت کنترل در آورده و کارایی آن را مدیریت نمایند.

مقدار TSH که در خون وجود دارد مشخص می کند که آیا فرد به گریوز دچار شده است یا خیر. برای افرادی که با بیماری گریوز درگیر شده اند، TSH سطح پایین و هورمون های تیروئید سطح بالاتر از حالت نرمال دارند.

در قسمت های قبل توضیح دادیم که ترشح نوعی آنتی بادی می تواند باعث ایجاد گریوز گردد. به همین دلیل، نوع دیگری از آزمایش که آنتی بادی های مربوط به گریوز در بدن را اندازه می گیرد کمک می کند تا تشخیص دقیق تری صورت پذیرد. البته بهتر است بدانید برای تشخیص گریوز الزاما وجود این آزمایش الزامی نیست؛ اما پر کاری تیروئید می تواند از هر عامل دیگری غیر از گریوز ناشی گردد که در صورت منفی شدن آزمایش آنتی بادی، می توان به دنبال عوامل دیگر بود.

بیماری گریوز

انجام آزمایش میزان جذب ید رادیواکتیو

حتما شنیده اید که وجود ید لازمه ترشح و ساخت هورمون های تیروئیدی است. یکی از آزمایش هایی که می تواند به تشخیص بیماری گریوز کمک کند، بررسی میزان جذب ید توسط غده تیروئید است که با کمک تزریق مقداری ید رادیواکتیو انجام می شود. در واقع، در این آزمایش در ابتدا مقداری ید رادیواکتیو را به بدن فرد تزریق می کنند تا پس از گذشت مدت زمان مشخصی به غده تیروئید وارد شود.

سپس با استفاده از دوربین های مخصوصی که در آزمایشگاه وجود دارد، از جذب یدها توسط غده تیروئید عکس برداری شده و میزان آن را اندازه گیری می کنند. بر اساس مقادیر جذبی که از طریق این آزمایش اندازه گیری می شوند مشخص می گردد که آیا فرد مورد آزمایش به گریوز مبتلا شده است یا خیر. ارائه الگوی جذب (اسکن نحوه جذب ید) به همراه جواب آزمایش در تشخیص بهتر به پزشک کمک خواهد کرد.

انجام سونوگرافی از غده تیروئید

دستگاه سونوگرافی در واقع، ابزاری برای تصویربرداری از اندام داخلی بدن است که این نوع تصویر با استفاده از امواج فراصوتی انجام می شود. بزرگ شدن غده تیروئید یکی از مواردی است که با استفاده از دستگاه سونوگرافی به خوبی قابل بررسی خواهد بود.

بانوان باردار نمی توانند تحت تزریق ید رادیواکتیو و آزمایش جذب یون قرار بگیرند. در چنین مواردی که حساسیت کار بالا است باید از غده تیروئید تصویربرداری سونوگرافی انجام شود تا پزشک بتواند بر اساس آن بررسی های لازم را انجام دهد.

انجام تصویر برداری

گاهی ممکن است با وجود راه های تشخیصی که در موارد قبلی اشاره شد، پزشک نتواند وجود گریوز را تشخیص داده و روش های بالینی راهگشا نباشند. در چنین مواردی بهتر است از ام آر آی یا سی تی اسکن که راه های دیگر تصویر برداری از اندام بدن به حساب می آیند، استفاده نمود. این گونه روش ها به تشخیص دقیق تر مشکل کمک خواهند کرد.

بهترین راه های درمانی بیماری گریوز چیست؟

بر اساس آنچه در مورد علت بروز بیماری گریوز توضیح داده شد، می توان به این نتیجه دست یافت که یک پزشک متخصص برای درمان این بیماری باید راه هایی را دنبال کند تا میزان هورمون های ترشح شده از غده تیروئید به نرمال ترین سطح ممکن برسد. همچنین، باید تاثیر این هورمون ها به حالت استاندارد نزدیک شود. در این قسمت قصد داریم به رایج ترین روش های درمانی بیماری گریوز اشاره کرده و توضیح مختصری برای آن ها ارائه دهیم.

بیماری گریوز

درمان گریوز با استفاده از ید رادیواکتیو

تزریق ید رادیواکتیو یکی از مهم ترین راه های درمان گریوز به حساب می آید. در این روش ید رادیواکتیو از طریق دهان به بدن وارد می گردد تا در ساخت هورمون های غده تیروئید مصرف شود. پس از اینکه این ماده تشعشع کننده در غده تیروئید جذب گردید، به واسطه اشعه های تولید شده قادر است تا سلول های پر کار تیروئید را از بین برده و به مرور زمان اندازه غده تیروئید را به حالت استاندارد نزدیک تر کند. با کوچکتر شدن غده تیروئید بیمار، در مدت زمانی حداقل چند هفته و حداکثر چند ماه، علائم بیماری گریوز به مرور کاهش پیدا کرده و در نهایت بیماری درمان خواهد شد.

استفاده از روش تزریق ید رادیواکتیو، عوارض خاص خود را دارد. برای مثال، در یک فرد ممکن است با استفاده از این روش، علائم گریوز چشمی را تشدید کرده و یا علائم جدید بروز دهد. البته در بسیاری از حالات این گونه نشانه ها به صورت مقطعی بوده و مدتی بعد از بین خواهند رفت. با این حال، بهتر است افرادی که مشکلات چشمی دارند از انجام این روش صرف نظر نمایند.

همچنین، هورمون های ترشح شده از تیروئید می توانند در کوتاه مدت افزایش یافته و سپس به حالت عادی برگردند. ایجاد حساسیت در گردن یکی دیگر از عوارضی است که در اثر استفاده از روش ید رادیواکتیو به وجود می آید. پیش از این گفتیم که زنان باردار و یا شیرده نباید از ید رادیواکتیو برای تشخیص یا درمان استفاده نمایند.

اساس روش درمانی ید رادیواکتیو، قطع فعالیت مفید و غیر مفید غده تیروئید است. بنابراین برای اینکه فعالیت معمول اندام و ارگان های بدن دچار مشکل نگردد، باید با استفاده از درمان های جانبی مقدار هورمون تیروئید را به حد استاندارد نزدیک نگه داشت.

بیماری گریوز

روش درمانی مصرف داروهای ضد تیروئید

داروهایی که عملکرد غده تیروئید را تحت تاثیر قرار می دهند، باعث می شوند تا هورمون ها به مقدار کمتری ترشح شوند. در واقع، مصرف داروهای ضد تیروئید باعث می شود تا ید به مقدار خیلی کمتر از قبل توسط غده تیروئید مصرف گردد. داروهای یاد شده باید بر اساس دستور پزشک مصرف شده تا عوارض آن به کمترین مقدار خود برسد. متی مازول و پروپیلتیواوراسیل از جمله این داروها به شمار می آیند.

مصرف پروپیلتیواوراسیل عوارضی مانند اختلالات کبدی را می تواند در پی داشته باشد. به همین دلیل، معمولا در تجویز این دو دارو، متی مازول در اولویت مصرف قرار می گیرد. با این حال، در مواردی که بیمار بانوی بارداری باشد که در دوره سه ماهه اول بارداری به سر می برد، مصرف پروپیلتیواوراسیل از اهمیت بالاتری برخوردار است. این مساله از آن جا ناشی می گردد که متی مازول نواقص و عوارض جانبی زیادی می تواند بر نوزاد تولد یافته داشته باشد. هر چند، پس از تولد نوزاد برای درمان بهتر و با عوارض کمتر باید مصرف پروپیلتیواوراسیل قطع شده و مبنای برنامه درمانی بر متی مازول قرار داده شود.

در روش درمانی با مصرف داروهای یاد شده این امکان وجود دارد تا پر کاری تیروئید مجددا ظاهر شده و باعث بروز بیماری گردد. به همین دلیل، در بسیاری از موارد استفاده از روش های درمانی ترکیبی موثرتر است. یعنی فرد ابتدا تحت ید رادیواکتیو قرار گرفته و سپس با استفاده از داروهای ضد تیروئید، درمان را ادامه می دهد.  مصرف داروهای ضد تیروئید به مدت طولانی مانند یک بازه یک ساله می تواند اثرات مثبتی بر درمان پر کاری تیروئید داشته باشد.

اشخاصی که تحت درمان تیروئید با استفاده از داروهای ضد تیروئیدی قرار می گیرند ممکن است در برخی ارگان ها و اندام های بدن احساس ناراحتی داشته باشند. نارسایی های کبدی، راش پوستی، کم شدن تعداد گلبول های سفید خون و درد مفاصل برخی از عوارض این نوع داروها هستند.

بیماری گریوز

استفاده از روش مصرف بتا بلاکرها در درمان بیماری گریوز

این روش درمانی تاثیری بر میزان تولید هورمون های ترشح شده از تیروئید نداشته و تنها بر جذب و اثر آن در بدن تاثیر می گذارند. مصرف این داروها به واسطه اثرات مثبتی که در بدن ایجاد می کنند، می تواند منجر به کاهش تپش قلب و یا منظم شدن ضربان قلب گردد. از طرفی نشانه هایی مانند لرزش، پرخاشگری و اضطراب، تعریق زیاد و حساسیت به گرما، ضعف و اسهال که از علائم بارز بیماری گریوز به حساب می آیند، با مصرف این داروها به تدریج از بین خواهند رفت.

برخی از داروهایی که تحت عنوان بتا بلاکرها شناخته می شوند عبارت اند از: آتنولول، پروپرانولول، متروپرولول و نادولول.

مصرف از این داروها برای بعضی از افراد با بیماری های زمینه ای مضر است. برای مثال افرادی که دچار مشکلات تنفسی و آسم هستند نباید از بتا بلاکرها استفاده کنند؛ در غیر این صورت حمله آسم امری اجتناب ناپذیر خواهد بود. برای افرادی هم که دارای دیابت هستند، بتا بلاکرها می توانند مانعی برای درمان بهینه دیابت این افراد به حساب آیند.

انجام عمل جراحی

در یکی از روش های درمانی دیگر، غده تیروئید تحت عمل جراحی قرار گرفته و همه یا بخشی از آن برداشته می شود. این روش می تواند به درمان بیماری گریوز کمک شایانی کند. البته پس از اینکه عمل جراحی صورت گرفت لازم است تا از روش های جایگزین برای تامین میزان ید مورد نیاز بدن استفاده گردد.

انجام عمل جراحی بر روی غده تیروئید می تواند عوارضی را در پی داشته باشد که بعضی از آن ها جبران ناپذیر خواهد بود. برای مثال در برخی از افراد ممکن است تارهای صوتی دچار مشکل شده و عصب های کنترل کننده آن ها آسیب ببینند. از طرفی، برخی غدد ریزی که در نزدیکی غده تیروئید قرار گرفته اند و اصطلاحا غدد پاراتیروئید نامیده می شوند نیز می توانند دچار آسیب گردند. نقشی که غدد پاراتیروئید در بدن ایفا می کنند به کنترل سطح کلسیم در بدن مربوط می شود.

مهم ترین نکته در انجام عمل جراحی این است که حتما باید توسط یک پزشک متخصص جراح انجام گیرد تا کمترین عوارض را در پی داشته باشد. کسانی که با استفاده از روش درمانی جراحی، بیماری گریوز آن ها درمان می شود، باید همواره از داروهای تیروئید استفاده کنند و این درمان را تا پایان عمر ادامه دهند.

بیماری گریوز

غیر از روش های درمانی پزشکی چه روش های دیگری می تواند به بهبود بیماری گریوز کمک کند؟

همیشه قرار نیست برای درمان یک بیماری تنها به روش های پزشکی و مصرف دارو پناه ببریم. گاهی برخی تغییرات در شیوه زندگی و عوض کردن سبک زندگی می تواند به تسریع بهبود وضعیت بیمار کمک فراوانی بکند. همچنین، یک رژیم غذایی سالم و مناسب می تواند بسیاری از بیماری ها را به طور قابل توجهی بهبود ببخشد. در مورد بیماری گریوز نیز وجود سلامت جسمی و روانی می تواند تا حد زیادی به بهتر شدن شرایط بیمار کمک نماید. برخی از برنامه هایی که می تواند حال یک بیمار مبتلا به گریوز را بهتر کند در ادامه معرفی شده اند.

انجام تمرینات ورزشی و مصرف غذای سالم

برای اینکه از نظر جسمی سلامت بوده و سیستم ایمنی بدن قوی باشد، بهترین گزینه ها انجام ورزش و داشتن یک رژیم غذایی مناسب هستند. بیمار مبتلا به گریوز که تحت درمان های مختلفی قرار می گیرد باید به این دو مورد توجه ویژه داشته باشد تا نتایج حاصل از درمان سریع تر شده و ماندگارتر باشد.

عملکرد اصلی غده تیروئید کنترل متابولیسم بدن و فرایندهای سوخت و سازی بدن است. بنابراین، با درمان اختلالات عملکردی آن این امکان وجود دارد که بدن شخص به سمت افزایش وزن سوق پیدا کند.

قبلا اشاره کردیم که یکی از عوارض بیماری گریوز، شکننده شدن استخوان ها است. بنابراین، بهتر است تمامی حرکات ورزشی که می توانند استخوان های شما را تقویت کرده و مقاومت آن ها را بالا ببرند، دنبال کنید.

استرس خود را کاهش دهید

وجود استرس به بدتر شدن اوضاع در هر زمینه ای کمک می کند. استرس به طور خاص بر گریوز تاثیر بسیار منفی دارد و بهتر است که این عامل را از خود دور سازید تا نتایج درمان بهینه تر گردد. برخی اعمال روزانه مانند پیاده روی، حمام آب گرم و گوش دادن به موسیقی می تواند تا حد زیادی به آرامش ذهنی و کاهش استرس کمک کند. یک پزشک با تجربه با تنظیم برنامه های درمانی تمامی نکات و راهنمایی های لازم در این زمینه را در اختیار بیمار خود قرار می دهد. با این حال، انجام ورزش و تنظیم یک برنامه غذایی سالم می تواند تا حد زیادی نشاط بیمار را فراهم کرده و استرس را از او دور سازد.

بیماری گریوز

برخی درمان های خانگی برای بهبود بیماری گریوز چشمی

برای افرادی که به بیماری گریوز چشمی مبتلا شده اند یکی از بهترین روش های بهبود وضعیت آن ها استفاده از کمپرس خنک بر روی چشم ها است. رطوبتی که بر روی این ناحیه قرار می گیرد، تسکین چشم ها و آرامش آن ها را در پی خواهد داشت.

استفاده از عینک آفتابی استاندارد از دیگر مواردی است که به بیماران گریوز چشمی توصیه می گردد. استفاده از یک عینک استاندارد باعث می شود تا نور و پرتوهای فرابنفش کمتری به چشم برسند؛ زیرا در گریوز چشمی، چشم ها بر آمده شده و به شدت به نور و پرتوهای خورشیدی حساسیت پیدا می کنند. البته برای حفاظت از چشم ها در مقابل باد هم می توان از عینک به عنوان یک گزینه مناسب یاد کرد.

برای بیماران مبتلا به گریوز چشمی بهتر است در هنگام خواب کمی سر تخت خود را بالاتر از حالت عادی ببرند. این مساله باعث می شود تا مایعات در سر انباشته نگردد و به این ترتیب، فشار وارد به چشم ها کاهش پیدا کند.

استعمال سیگار برای هر بیماری اثر مخرب داشته و وضعیت را حادتر می کند. این مساله درباره گریوز چشمی نیز استثنا نبوده و مشکل را پیچیده تر خواهد کرد.