آیا بارداری با وجود بیماری تیروئید خطرناک است؟

بارداری و پرکاری تیروئید

اختلال در عملکرد تیروئید علاوه بر این که می تواند باروری را دچار مشکل کند باعث بروز اختلالاتی در دوران بارداری نیز می شود. با این حال در صورتی که تیروئید کم کار یا پر کار شناسایی شده و تحت کنترل قرار بگیرد میتوان هم از عوارض مربوط به بارداری و هم مشکلات احتمالی دوران بارداری پیشگیری کرد.

پر کاری تیروئید پیش از بارداری

شایع ترین علت تیروئید بیش فعال (پرکاری تیروئید) بیماری گریوز است. پر کاری تیروئید در صورت عدم کنترل و درمان می تواند عادت ماهیانه و باروری را دچار اختلال کند.

پس از درمان، در صورتی که قصد بچه دار شدن دارید ابتدا باید با انجام آزمایش خون ازعملکرد مناسب تیروئید مطمئن شوید و اگر قصد بارداری ندارید باید از روش های جلوگیری از بارداری استفاده کنید زیرا با بهبود عملکرد تیروئید احتمال باداری نسبت به قبل افزایش قابل توجهی خواهد یافت.

اگر باردار هستید و به بیماری گریوز مبتلا هستید (یا در گذشته مبتلا بوده اید) مهم است که سابقه پزشکی خود را با متخصص زنان و زایمان در میان بگذارید.

عوارض تیروئید در بارداری

حتی اگر عملکرد تیروئید شما به حالت نرمال برگشته باشد و حتی اگر هم اکنون داروی لووتیروکسین برای کم کاری تیروئید استفاده می کنید، باز هم ممکن است آنتی بادی گریوز در خون شما باشد و این موضوع ممکن است در طول بارداری یا بعد از بارداری برای شما و یا کودک شما مشکلاتی را ایجاد نماید.

شما باید پس از بارداری پزشک خود را در جریان مشکل فعلی یا سابقه تیروئید خود قرار داده و در طول دوره بارداری به طور منظم توسط پزشک معاینه شوید.

همچنین در مردان، پرکاری تیروئید می تواند باعث کاهش قابل توجه تعداد اسپرم شده و در نتیجه باعث کاهش باروری شود. تعداد اسپرم معمولاً پس از درمان بیماری تیروئید به حالت طبیعی برمی گردد.

پر کاری تیروئید در طول دوره بارداری

اگر مبتلا به پرکاری تیروئید هستید، در دوران بارداری نیز همچنان باید مصرف داروهای ضد تیروئید را ادامه دهید. البته از آن جایی که این داروها به بخش پلاکنتا نیز می رسند دوز دارو باید به طور دقیق تنظیم گردد تا کمترین اثر گذاری را بر جنین داشته باشد.

اگر در دوران قبل از بارداری از داروی کاربیمازول (CMZ) استفاده می کنید، باید در اسرع وقت پس از بارداری داروی خود را تغییر دهید. روش درمانی مسدود و سپس جایگزینی (Block and Replace) نباید در دوره بارداری استفاده شود.

قابل ذکر است که به ندرت، داروهای ضد تیروئید ممکن است عوارض جانبی مانند آگرانولوسیتوز (کاهش تعداد گلبول های سفید خون) و آسیب کبدی ایجاد کنند.

در حالتی که غده تیرویید عملکرد خود را از دست داده باشد از روش جراحی استفاده می شود. در صورت نیاز به عمل جراحی می بایست در سه ماهه اول بارداری جراحی انجام گیرد. استفاده از ید رادیواکتیو یکی دیگر از درمان های پرکاری تیروئید است که البته هرگز نباید در دوران بارداری استفاده شود.

عوارض تیروئید در بارداری

پرکاری تیروئید می تواند عوارض مختلفی را برای مادران باردار ایجاد کند. در صورتی که پرکاری تیروئید تحت کنترل قرار نگیرد متاسفانه خطر سقط جنین در دوران ابتدایی حاملگی افرایش می یابد. اما با توجه به اینکه استفاده از درمان های دارویی برای پر کاری تیروئید در طول دوره بارداری می تواند احتمال  ایجاد ناهنجاری ها در جنین را (هرچند به مقدار ناچیز) افزایش دهد، بسیاری از زنان ترجیح می دهند با استقاده از روش درمانی بسیار موثر همچون ید رادیواکتیو این بیماری را قبل از اقدام به بارداری به طور کامل درمان کنند.

همچنین ، اگر دوز داروهای ضد تیروئید بیش از حد زیاد باشد، ممکن است تیروئید کودک  دچار کم فعالی شده و کودک دچار گواتر شود. با این حال لازم به ذکر است که در هنگام اقدام به بارداری و یا در حین بارداری نباید قبل از مشورت با پزشک، مصرف داروهای ضد تیروئید را قطع کرد. باید توجه کرد که در هر حال خطر تیروئید پرکار در دوران بارداری بیش ازخطر مصرف داروهای درمانی این عارضه است.

پرکاری تیروئید و فشار خون بالا

پرکاری تیروئید کنترل نشده همچنین می تواند منجر به فشار خون بالا در دوره بارداری، رشد ضعیف کودک و زایمان زودرس شود. برای اطمینان یافتن ار مناسب بودن دوز مصرفی دارو، عملکرد تیروئید در دوره بارداری باید به طور منظم مورد آزمایش و بررسی قرار بگیرد.

اگر قبلاً با ید رادیواکتیو یا جراحی این بیماری را کنترل کرده اید و یا در دوران بارداری داروهای ضد تیروئید مصرف می کنید، ممکن است آنتی بادی در بدن شما افزایش یافته و به پلاکت ها نفوذ کند. موضوعات ذکر شده در موارد نادر می تواند باعث پرکاری تیروئید در کودک در دوران بارداری شود.

عوارض تیروئید در بارداری

پرکاری تیروئید جنین قابل درمان است. آزمایش خون ساده برای اندازه گیری آنتی بادی های گیرنده هورمون تحریک کننده تیروئید در مادر می تواند به پیش بینی این مساله که آیا کودک تحت تأثیر داروها قرارخواهد گرفت یا خیر، کمک کند. اگر میزان آنتی بادی زیاد باشد نظارت بیشتری بر مادر و کودک مورد نیاز است.

بعد از تولد نوزاد

خطر عود مجدد بیماری پس از بارداری در زنانی که پیش از بارداری به این بیماری مبتلا بوده و تحت درمان جراحی و یا درمان با ید رادیواکتیو قرار کرفته اند افزایش می یابد واحتمال بازگشت تیروئید تا یک سال پس از زایمان همچنان بالا خواهد بود. از این رو زنان باید تا سه ماهه بعد از زایمان تحت نظر پزشک بوده و مرتبا آزمایش خون دهند.

خوشبختانه فقط مقدار کمی داروی ضد تیروئید به شیر مادر منتقل می شود. اگر از داروهای ضد تیروئید استفاده می کنید، کودک شما می تواند از شیر مادر تغذیه کند به شرطی که دوز داروها از حد مشخصی بیشتر نباشد.

اگر مجبور به مصرف دوزهای بیشتر دارو برای درمان پرکاری تیروئید خود هستید، وضعیت تیروئید نوزاد به وسیله آزمایش خون باید مرتبا مورد آزمایش قرار گیرد. مادرانی که از داروهای ضد تیروئید استفاده نمی کنند می توانند با خیال راحت کودک خود را با شیر مادر تغذیه کنند.

عوارض تیروئید در بارداری

بارداری و کم کاری تیروئید

 پیش از بارداری

تیروئید کم کار قدرت و شانس باروری را تحت تاثیر قرار می دهد. زنان مبتلا به کم کاری تیروئید ممکن است دوره های ماهیانه طولانی تر و خونریزی شدید داشته باشند. این موضوع میتواند باعث کم خونی یا توقف کامل قاعدگی در این زنان شود. خوشبختانه با مصرف دارو (قرص لووتیروکسین) سطح هورمون تیروئید به حالت طبیعی می رسد و احتمال باردار شدن این افراد به طور چشمگیری بهبود می یابد.

اگر قصد بارداری دارید باید قبل از بارداری با پزشک خود مشورت کرده و آزمایش خون بدهید. کارشناسان در این زمینه توصیه می کنند که اگر شما از لووتیروکسین استفاده می کنید، می بایست قبل از بارداری سطح TSH را پایین تر از یک دوم مقدار مرجع نگه دارید زیرا این امر خطر سقط جنین را کاهش می دهد.

عوارض تیروئید در بارداری

در طول دوره بارداری

زنان مبتلا به کم کاری تیروئید برای تامین هورمون‌ های تیروئید مورد نیاز جنین احتمالا به دوز بیشتری از داروی لووتیروکسین بخصوص در ۲۰ هفته اول بارداری نیاز خواهند داشت. اگر از لووتیروکسین استفاده می کنید، به محض مثبت شدن تست بارداری، باید دوز خود را تقریباً 25 میلی گرم در روز افزایش دهید. این امر می تواند با دو برابر کردن دوز لووتیروکسین در دو روز هفته محقق شود.

سپس باید هر هفته آزمایش تیروئید داده شود تا در صورت لزوم زمان هدفمندتری انجام شود. حتی اگر نتیجه آزمایش عملکرد تیروئید در ابتدای بارداری ایده آل نباشد، خطر ابتلا به عارضه های بارداری ناشی از کم کاری تیروئید فقط کمی بیشتر از حد طبیعی بوده و نتیجه بارداری موفقیت آمیزخواهد بود.

با این حال، میزان داروی لووتیروکسین شما باید تنظیم شود تا عملکرد تیروئید شما در اسرع وقت طبیعی گردد. همچنین شما باید در طول بارداری خود به طور منظم آزمایش خون انجام دهید تا در صورت لزوم دوز داروی شما مجددا تنظیم شود. اگر از مکمل های حاوی آهن، کلسیم یا گاویسکون استفاده می کنید، باید این داروها را چندین ساعت قبل یا بعد از لووتیروکسین مصرف کنید زیرا این مکمل‌ها جذب لووتیروکسین را تحت تاثر قرار می‌دهند.

بعد از تولد نوزاد

بعد از زایمان باید میزان دز مصرفی خود را افزایش دهید. همچینین در هنگام استفاده از لووتیروکسین، تغذیه با شیر مادر بی خطر است. در انگلستان آزمایش خون از نوزادن به منظور غربالگری کم کاری تیروئید اندکی پس از تولد انجام شده ودر صورت نیاز درمان با دارو به سرعت آغاز می شود.

این در حالی است که کم کاری تیروئید در نوزادان تازه متولد شده در انگلستان نادر است به طوری که از هر ۲۰۰۰ تا ۳۰۰۰ کودک فقط یک کودک با کم کاری تیروئید متولد می شود.

تا چه زمانی پس از زایمان نیازی به مصرف دارو نیست

بیماری تیروئید ایجاد شده پس از زایمان یک التهاب تیروئید موقتی است که در ۵ الی ۱۰ درصد موارد اتفاق اقتاده و به طور معمول در زنان با آنتی بادی های خودکار تیروئید مشاهده می شود. این مشکل معمولاً طی شش تا دوازده ماه پس از زایمان در مادر ظاهر می شود. در صورت بروز این عارضه تیروئید ممکن است کمی متورم باشد، اما تقریباً هرگز دردناک نخواهد بود. این بیماری معمولاً با علائم تیروئید بیش از حد فعال (پرکاری تیروئید) شروع می شود.

عوارض تیروئید در بارداری

این علائم در بیشتر موارد خود به خود برطرف می شود اما ممکن است به علائم تیروئید کم کار (کم کاری تیروئید) نیز تبدیل گردد. اگر دچار کم کاری تیروئید شوید، ممکن است احساس خستگی، بی حالی، افسردگی و سرما کنید و پوست شما به شدت خشک شود. در صورت تداوم علائم مصرف قرص لووتیروکسین آغاز خواهد شد.

اکثر زنان پس از شش تا دوازده ماه نیاز به مصرف این قرص ها نخواهند داشت، اما حدود یک سوم آنها دچار کم کاری تیروئید دائمی می شوند و در طولانی مدت به درمان با لووتیروکسین نیازخواهند داشت.

اگر فردی به بیماری تیروئید  پس از زایمان مبتلا گردد، حتی اگر در عرض چند هفته بهبود کامل پیدا کند، توصیه می شود قبل از اقدام به بارداری مجدد و در ابتدای بارداری بعد ، عملکرد تیروئید وی مورد بررسی قرار گیرد تا اطمینان حاصل شود که به کم کاری تیروئید مبتلا نگردیده است.

قابل ذکر است تا ۵۰ درصد احتمال بروز مجدد بیماری تیروئید در بارداری های بعدی وجود خواهد داشت. همچنین زنان مبتلا به دیابت نوع یک بیشتر در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستند.

چند نکته مهم

اگر قصد بارداری دارید به پزشک خود اطلاع دهید،

بیش یا کم فعالی تیروئید می تواند مانع از بارداری شود.  البته توانایی بارداری می تواند خیلی سریع بعد از بهبود عملکرد تیروئید به حالت طبیعی برگردد.

اگر به اختلال تیروئید مبتلا هستید یا در گذشته تحت درمان بوده اید، حتما این موضوع را با ماما یا متخصص زنان و زایمان در میان بگذارید.

هرچند که اگر برای بیماری گریوز تحت درمان بوده اید یا تحت درمان قرار گرفته اید، احتمال بسیار کمی وجود دارد که کودک شما دچار پرکاری تیروئید شود، اما با این وجود این امر با کنترل مداوم جنین در دوران بارداری و بعد از تولد هر چه بیشتر قابل پیشگیری خواهد بود.

اگر مبتلا به کم کاری تیروئید هستید بلافاصله پس از اطلاع از بارداری لازم است که دوز مصرفی روزانه داروی لووتیروکسین خود را ۲۵ میکروگرم افزایش دهید.

اگر از داروی ضد تیروئید برای پرکاری تیروئید استفاده می کنید، دوز مصرفی خود را بدون صحبت قبلی با پزشک تغییر ندهید.

عوارض تیروئید در بارداری

در صورت استفاده از قرص لووتیروکسین، تغذیه با شیر مادر بی خطر است.  هرچند بهتر است ابتدا با پزشک خود مشورت کنید.

بیماری تیروئید پس از زایمان معمولاً یک اختلال موقتی است که می تواند بدون درمان پس از چند ماه برطرف شود، اما گاهی اوقات به یک دوره قرص لووتیروکسین نیاز خواهید داشت.

بیماری تیروئید پس از زایمان می تواند منجر به کم کاری تیروئید در بارداری های آینده شود و پس از بارداری های بعدی بازگردد. بنابراین انجام آزمایش عملکرد تیروئید قبل از بارداری مجدد و بعد از هر تولد مهم است.

محدوده مرجع هورمون تیروئید برای زنان باردار با سایر افراد غیر باردار متفاوت است. این موضوع باید در تفسیر عملکرد تیروئید در دوره بارداری مورد توجه قرار گیرد.

مشکلات تیروئید غالباً در خانواده ها بروز می کند و در صورت ناراحتی اعضای خانواده باید آنها را تشویق کرد که با پزشک خود مشورت کرده و در صورت لزوم آزمایشات لازم را انجام دهند. اگر در مورد اختلال تیروئید خود سوال یا نگرانی دارید، باید با پزشک یا متخصص خود صحبت کنید زیرا او بهترین گزینه برای مشاوره به شما خواهد بود.